W SKRÓCIE

  • Błona śluzowa żołądka, która jest ochronną wyściółką, chroni żołądek przed silnym kwasem, który jest używany w procesie trawienia, ale kiedy zostaje uszkodzona lub podrażniona przez pewne czynniki, pojawia się stan zapalny.
  • Zapalenie błony śluzowej żołądka jest problemem o podłożu zapalnym, dlatego unikanie prozapalnych pokarmów, takich jak przetworzone mięso, rafinowane zboża i węglowodany, niezdrowa żywność i napoje z nadmierną zawartością cukru lub soli, ma kluczowe znaczenie dla złagodzenia lub uniknięcia objawów.
  • Probiotyki mogą odgrywać znaczącą rolę nie tylko w eliminacji H. pylori, ale także w zdrowiu jelit. Dzieje się tak, ponieważ pożyteczne mikroorganizmy w jelitach zapobiegają namnażaniu się tych chorobotwórczych bakterii.
  • Unikanie lub ograniczanie spożycia alkoholu i rzucenie palenia może pomóc złagodzić zapalenie błony śluzowej żołądka, ponieważ te nawyki stymulują produkcję kwasu żołądkowego.

Według dr. Mercoli

Uważa się, że obecnie około 8 na 1000 osób zmaga się z ostrym zapaleniem błony śluzowej żołądka - stanem zapalnym, który powoduje dyskomfort i ból brzucha. Najczęstszą przyczyną jest Helicobacter pylori - bakteria, którą może być zakażone nawet 50% światowej populacji.

Czy wiesz, że zapalenie błony śluzowej żołądka nie jest pojedynczą chorobą? Może wynikać z wielu przyczyn, z których wiele jest związanych ze stylem życia i nawykami. Dowiedz się więcej o tym stanie.

Co to jest zapalenie błony śluzowej żołądka i jakie są jego potencjalne przyczyny?

Zapalenie błony śluzowej żołądka to stan, który występuje w wyniku podrażnienia lub stanu zapalnego w ochronnej wyściółce żołądka, zwanej błoną śluzową. Celem błony śluzowej jest ochrona żołądka przed silnym kwasem, który jest używany w procesie trawienia. Jednak gdy błona śluzowa zostaje uszkodzona lub osłabiona przez określone czynniki, pojawia się stan zapalny.

Zapalenie błony śluzowej żołądka różni się od niestrawności, która jest stanem, w którym żołądek ma trudności z trawieniem pokarmu; jednak objawy tych dwóch stanów mogą być podobne, w szczególności dyskomfort i ból. Zapalenie błony śluzowej żołądka można podzielić na dwa typy:

  • Ostre zapalenie błony śluzowej żołądka występuje, gdy środek drażniący, taki jak leki na receptę lub alkohol, powoduje stan zapalny i ostre objawy, które mogą ustąpić po zastosowaniu pewnych środków.
  • Przewlekłe zapalenie żołądka występuje wtedy, gdy dochodzi do długotrwałego uszkodzenia błony śluzowej żołądka, najczęściej z powodu infekcji H. pylori. Chociaż ten stan nie ma żadnych charakterystycznych objawów, uszkodzenie jest zwykle poważne i długotrwałe.

Zapalenie błony śluzowej żołądka może wystąpić z powodu różnych czynników - jednym z nich są infekcje bakteryjne, najczęściej powodowane przez H. pylori, ale niektóre wirusy, takie jak wirus opryszczki pospolitej, również mogą je wywołać. Pasożyty i grzyby również mogą powodować zapalenie błony śluzowej żołądka, a także wybory i nawyki związane ze stylem życia, takie jak:

Długotrwałe stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) — co najmniej połowa pacjentów regularnie przyjmujących NLPZ doświadcza zapalenia błony śluzowej żołądka.

 

Nadmierne spożycie alkoholu.

 

Palenie papierosów.

 

Nadmierne spożycie pikantnych potraw, kawy i kwaśnych napojów.

 

Spożycie żrących substancji lub uraz żołądka (na przykład po połknięciu obcego przedmiotu).

 

Bardzo rzadko choroby ogólnoustrojowe, takie jak choroba Leśniowskiego-Crohna i sarkoidoza.

 

Objawy, na które należy zwrócić uwagę

Ostre zapalenie błony śluzowej żołądka może powodować szeroki zakres objawów, a objawy u każdej osoby mogą się różnić. Ból i dyskomfort w nadbrzuszu są najczęstsze i mogą im towarzyszyć:

Odbijanie lub czkawka

Nudności i wymioty

Krwawienie z brzucha lub jamy brzusznej

Uczucie pełności/wzdęcia

Uczucie pieczenia w żołądku

Utrata apetytu

Krew w stolcu lub wymiocinach (co oznacza krwawienie z błony śluzowej)

 

Przewlekłe zapalenie błony śluzowej żołądka najczęściej nie powoduje żadnych objawów, ale gdy uszkodzenie jest poważne, żołądek może utracić zdolność do wytwarzania kwasu, co negatywnie wpływa na trawienie i powoduje zaburzenia trawienia. Innym skutkiem przewlekłego stanu zapalnego jest utrata zdolności do wydzielania substancji znanej jako czynnik wewnętrzny. Czynnik wewnętrzny jest niezbędny do wchłaniania witaminy B12, a jego brak może prowadzić do niedoboru witaminy B12 objawiającego się:

  • Zmęczeniem;
  • Niedokrwistością;
  • Drętwieniem lub mrowieniem kończyn (chociaż jest to rzadkie).

U większości ludzi zapalenie błony śluzowej żołądka można wyleczyć za pomocą odpowiednich środków farmakologicznych i zaradczych, ale zdarzają się przypadki rozwoju wrzodów, co zwiększa ryzyko raka żołądka.

Dieta wpływa na ryzyko zapalenia błony śluzowej żołądka

Jak wspomniano powyżej, niektóre produkty i napoje mogą podrażniać błonę śluzową żołądka i wywoływać jej ostre zapalenie. Jednak również niektóre nawyki żywieniowe mogą pogorszyć objawy zapalenia. Pamiętaj, że zapalenie błony śluzowej żołądka jest problemem o podłożu zapalnym, dlatego wyeliminowanie z diety prozapalnych produktów, takich jak przetworzone mięso, rafinowane zboża i węglowodany, niezdrowa żywność i napoje z nadmierną zawartością cukru lub soli, jest kluczowe, aby uniknąć lub złagodzić objawy.

W badaniu opublikowanym w 2020 roku w czasopiśmie Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, które zostało przeprowadzone z udziałem pacjentów z przewlekłym zapaleniem błony śluzowej żołądka, naukowcy zauważyli, że wielu pacjentów miało skłonność do nawyków, takich jak zbyt szybkie jedzenie, nieregularne pory posiłków i spożywanie posiłków w restauracjach.

Zauważono również, że jedzenie grillowanych lub smażonych potraw, kwaśnych potraw, słodyczy, produktów przetworzonych i słonych przekąsek również pogarszało objawy zapalenia błony śluzowej żołądka. Naukowcy doszli do wniosku, że:

„Nawyki żywieniowe i preferencje żywieniowe były związane z objawami żołądkowo-jelitowymi. Korzystne i konieczne jest dostosowanie nawyków żywieniowych pacjentów z zapaleniem błony śluzowej żołądka, zwłaszcza ograniczenie spożycia słodyczy, słonych potraw, mięs, potraw pikantnych i smażonych. Ponadto bardzo ważnym czynnikiem jest kształtowanie regularnych nawyków żywieniowych”.

Uważa się również, że pikantne potrawy pogarszają objawy zapalenia błony śluzowej żołądka, chociaż istnieją badania wskazujące, że kapsaicyna – związek przeciwzapalny znajdujący się w papryce (Capsicum annuum) odpowiadający za jej ostry smak - może nie tylko mieć działanie ochronne na błonę śluzową, ale może również hamować wzrost bakterii H. pylori. Dlatego jeśli masz zapalenie błony śluzowej żołądka, obserwuj, czy ostre potrawy wywołują objawy; jeśli tak, najlepiej będzie ograniczyć ich spożycie.

Dieta o niskim potencjale zapalnym to najlepszy sposób zapobiegania zapaleniu błony śluzowej żołądka

Według koreańskiego badania, dieta prozapalna składająca się z wysoko przetworzonej i smażonej żywności wiąże się z wysokim poziomem stanu zapalnego, a dieta przeciwzapalna bogata w owoce i warzywa może pomóc w zapobieganiu lub złagodzeniu stanu zapalnego. Zaobserwowano, że produkty bogate w błonnik, zielona lub czarna herbata, szpinak, sałata, ogórki, marchew i orzechy pomagają zmniejszyć ryzyko chorób żołądka. Więc jeśli zmagasz się z tą chorobą, postępuj zgodnie z poniższymi wskazówkami:

Spożywaj pokarmy bogate w polifenole, takie jak truskawki, wiśnie, jagody i maliny, które zawierają przeciwzapalne antocyjany i flawonoidy.

 

Wybieraj bogate w błonnik węglowodany o niskim indeksie glikemicznym, takie jak owoce i warzywa.

 

Wybieraj chude źródła białka, takie jak ekologiczne sery i mięso. 

 

Spożywaj pokarmy bogate w kwasy tłuszczowe omega-3, takie jak dziki łosoś alaskański, sardynki i makrele.

 

Spożywaj produkty takie jak seler, jabłka, czosnek, cebula i zielona herbata, ponieważ zawierają one flawonoidy, które mogą pomóc w zahamowaniu wzrostu H. pylori.

 

Włącz do posiłków przyprawy przeciwzapalne, takie jak imbir i kurkuma.

 

Spożywanie soku warzywnego, zwłaszcza soku z kapusty, również może pomóc w zapobieganiu zapaleniu żołądka. Istnieją badania wykazujące, że picie soku ze świeżej kapusty może pomóc w leczeniu wrzodów trawiennych, dzięki zawartości czynnika zwanego witaminą U lub S-metylometioniną.

Badanie opublikowane w 2013 roku w Journal of the Korean Society of Food Science and Nutrition wykazało również, że sok z kapusty pomógł zahamować wzrost komórek raka żołądka i zapalenie błony śluzowej żołądka wywołane etanolem u szczurów. Autorzy badania zauważyli:

„Wyniki te pokazują, że sok z kapusty, zwłaszcza z dodatkiem chlorelli lub jarmużu, wykazuje niezwykłe działanie przeciwzapalne i może być podawany przez długi czas w profilaktyce i leczeniu raka żołądka i zapalenia błony śluzowej żołądka”.

Rola probiotyków w zdrowiu jelit

Bakterie H. pylori są uważane za główną przyczynę zapalenia błony śluzowej żołądka, a probiotyki mogą odgrywać znaczącą rolę nie tylko w eliminacji H. pylori, ale także w utrzymaniu zdrowia jelit. Dzieje się tak, ponieważ pożyteczne mikroorganizmy w jelitach powstrzymują namnażanie chorobotwórczych bakterii, ograniczając ich populację.

Badania to potwierdzają — w tym badanie przeprowadzone w 2013 roku, które wykazało, że korzystne gatunki bakterii Lactobacillus i Bifidobacterium hamują wzrost H. pylori. Zdaniem naukowców:

„Podanie probiotyku zawierającego Lactobacillus i Bifidobacterium podczas w ramach terapia eradykacyjnej przeciwko H. pylori u osób dorosłych może mieć korzystny wpływ na wskaźnik eradykacji i częstość występowania wszystkich działań niepożądanych”.

Do najlepszych produktów bogatych w probiotyki należą m.in fermentowane warzywa, takie jak kiszona kapusta i kimchi, produkty mleczne, takie jak jogurt i ser, kefir i natto. Idealnie byłoby samodzielnie przygotowywać te produkty w domu, zamiast kupować je w sklepie.

Zmień swoje nawyki żywieniowe

Oprócz przestrzegania zdrowej diety składającej się z nieprzetworzonej żywności, praktykowanie właściwych nawyków żywieniowych również może zmniejszyć ryzyko zapalenia błony śluzowej żołądka i uniknąć zaostrzeń. Oto kilka wskazówek, których warto przestrzegać:

Jedz mniejsze, ale częste posiłki. Powoduje to wytwarzanie kwasu żołądkowego. Spróbuj jeść pięć lub sześć mniejszych posiłków w ciągu dnia zamiast trzech dużych posiłków.

 

Zarządzaj swoją wagą.  Otyłość lub nadwaga mogą zwiększać ryzyko rozwoju zapalenia błony śluzowej żołądka. Przestrzeganie codziennej rutyny ćwiczeń może pomóc utrzymać prawidłową wagę.

 

Unikaj lub ogranicz spożycie alkoholu i rzuć palenie tytoniu. Oba te nawyki stymulują produkcję kwasu żołądkowego.

 

Unikaj lub ogranicz spożycie NLPZ i kortykosteroidów. Jeśli musisz je zastosować, przyjmij je wraz z jedzeniem i wodą, aby uniknąć objawów zapalenia błony śluzowej żołądka.

 

Źródła i odniesienia