📝W SKRÓCIE

  • Gdy temperatura ciała wzrasta, gruczoły potowe uwalniają wodę na powierzchni skóry, która szybko odparowuje i chłodzi skórę oraz krew pod nią.
  • W tradycyjnej medycynie perskiej pocenie się jest stosowane zarówno w celach profilaktycznych, jak i w leczeniu chorób
  • Gruczoły potowe wydzielają peptydy przeciwdrobnoustrojowe, które pomagają ograniczyć wzrost różnych drobnoustrojów na skórze, co potencjalnie pomaga w zmniejszeniu ryzyka infekcji lub atopowego zapalenia skóry
  • Stężenia metali ciężkich, takich jak nikiel, ołów i chrom, mogą być od 10 do 30 razy wyższe w pocie niż we krwi i moczu, a niektóre toksyny są wydalane przede wszystkim z potem
  • Pocenie się może być pomocne w leczeniu chorób przewlekłych, w tym chorób układu krążenia, układu oddechowego i stawów

🩺Według dr. Mercoli

Pocenie się jest często postrzegane jako uciążliwość — coś nieprzyjemnego, czego ludzie próbują unikać i ukrywać. Jednak ten naturalny i ważny proces organizmu zachodzi z dobrych powodów. Oprócz regulacji temperatury ciała, pocenie się pomaga utrzymać homeostazę w organizmie, w tym usuwać produkty przemiany materii i toksyny.

Pocenie się może być również wykorzystywane w celach terapeutycznych, aby poprawić samopoczucie i zmniejszyć ryzyko wystąpienia przewlekłych chorób. Jeśli masz zaburzenia pocenia, nadmierne lub zbyt skąpe pocenie może być oznaką poważnych problemów zdrowotnych, co stanowi kolejny dowód na jego szerokie znaczenie.

Dlaczego ludzie się pocą?

Pocenie się, znane również jako perspiracja, opisuje proces wydzielania płynu z gruczołów potowych, których liczba waha się od 2 do 4 milionów. W okresie dojrzewania gruczoły potowe stają się w pełni aktywne, przy czym gruczoły u mężczyzn mają tendencję do wytwarzania większej ilości potu niż gruczoły potowe u kobiet.

Jako metoda termoregulacji, która pomaga utrzymać ciało w chłodzie, pocenie nasila się, gdy jest gorąco lub podczas aktywności fizycznej. Jednak możesz się również pocić, gdy czujesz złość, stres, niepokój lub strach. Schorzenia, takie jak nowotwory i niski poziom cukru we krwi, również mogą wywołać pocenie się, podobnie jak menopauza i gorączka.

Przyjmowanie niektórych leków, w tym hormonu tarczycy i morfiny, także może powodować pocenie się, podobnie jak picie alkoholu lub napojów zawierających kofeinę lub spożywanie pikantnych potraw – stan ten znany jest jako pocenie smakowe.

Gdy temperatura ciała wzrasta, gruczoły potowe uwalniają wodę na powierzchni skóry, która szybko odparowuje, dzięki czemu chłodzi skórę i krew pod nią. „To najskuteczniejszy sposób termoregulacji u ludzi” – twierdzą naukowcy z University of Mississippi Medical Center. Oprócz chłodzenia, pocenie się ma również „ważne funkcje homeostatyczne”, takie jak:

  • Oczyszczanie organizmu z nadmiaru mikroelementów;
  • Usuwanie produktów odpadowych powstających w procesach metabolicznych;
  • Eliminowanie toksyn;
  • Wsparcie w leczeniu chorób przewlekłych, w tym chorób układu krążenia, układu oddechowego i stawów.

Zagrożenia dla zdrowia wynikające z nadmiernego lub niewystarczającego pocenia się

Twoje ciało jest zależne od swojej zdolności do normalnego pocenia się, więc gdy równowaga ta zostanie zaburzona, mogą wystąpić stany chorobowe. Nadpotliwość to termin medyczny oznaczający nadmierne pocenie się, które dotyka około 4,8% dorosłych Amerykanów, czyli 15,8 miliona osób.

Wiadomo, że nadpotliwość wpływa na poczucie własnej wartości, interakcje społeczne, relacje i wybory zawodowe, a wiele osób dotkniętych tą przypadłością zgłasza problemy z pracą, szkołą, funkcjonowaniem społecznym i zdrowiem emocjonalnym. Blisko połowa — 48% — twierdzi, że w wyniku nadpotliwości ich jakość życia jest słaba lub bardzo słaba.

Schorzenie to może również powodować odwodnienie i zakażenia skóry. Możliwe jest również powiązanie z chorobami ogólnoustrojowymi, ponieważ zaburzenia pocenia mogą być sygnałem dysfunkcji autonomicznego układu nerwowego, szczególnie układu współczulnego.

Hipohydroza, czyli zmniejszone pocenie się, oraz patologiczna anhydroza, czyli niezdolność do pocenia się, mogą potencjalnie szkodzić zdrowiu i prowadzić do wysuszenia skóry, przegrzania, udaru cieplnego, a nawet śmierci.

Pocenie się pomaga zapobiegać chorobom przewlekłym i łagodzić ich objawy

W tradycyjnej medycynie perskiej pocenie się jest stosowane zarówno w celach profilaktycznych, jak i w leczeniu chorób. Według przeglądu opublikowanego w czasopiśmie Galen Medical Journal:

„Przegląd historycznych manuskryptów medycznych wskazuje, że naukowcy zajmujący się tradycyjną medycyną perską (PM) opisali kilka metod leczenia chorób. Jedną z nich jest pocenie się, które odgrywa ważną rolę zarówno w zapobieganiu, jak i leczeniu chorób.
Lekarze pierwszego kontaktu doskonale zdawali sobie sprawę z korzyści zdrowotnych płynących z pocenia się i wierzyli, że pocenie się usuwa szkodliwe produkty przemiany materii, utrzymuje organizm w zdrowiu i wyrównuje temperaturę ciała.
Opierając się na zasadach PM, wszelkie zaburzenia w wydalaniu produktów przemiany materii i metabolicznych mogą powodować choroby; dlatego też stosowanie różnych metod pobudzających pocenie się, w tym ziół napotnych, jest uważane za jedną z metod terapeutycznych w utrzymaniu zdrowia człowieka od wielu stuleci”.

Rzeczywiście, od łaźni rzymskich i skandynawskich saun po aborygeńskie szałasy potu, pocenie się dla zdrowia zostało przyjęte przez kultury na całym świecie. Według autorów artykułu opublikowanego w Journal of Environmental and Public Health:

„Pocenie się pod wpływem ciepła i/lub wysiłku fizycznego było przez wieki uważane za „oczyszczanie”… Pocenie się oferuje potencjał i zasługuje na rozważenie, aby pomóc w usuwaniu toksycznych substancji z organizmu.
…Obserwuje się, że pocenie nie tylko zwiększa wydalanie toksycznych pierwiastków będących przedmiotem zainteresowania w tym artykule, ale może również zwiększać wydalanie różnych szkodliwych substancji, a w szczególności trwałych środków zmniejszających palność i bisfenolu A, co zaobserwowano u nowojorskich ratowników… Optymalizacja potencjału pocenia jako terapeutycznego mechanizmu wydalniczego wymaga dalszych badań”.

Naukowcy zauważyli następujące obiecujące role potu w detoksykacji:

  • Pot może być ważną drogą wydalania kadmu, gdy dana osoba jest narażona na jego wysokie stężenie;
  • Korzystanie z sauny powodującej pocenie się może być terapeutyczną metodą zwiększającą eliminację toksycznych metali śladowych;
  • Pocenie powinno być pierwszym i preferowanym sposobem leczenia pacjentów z podwyższonym poziomem rtęci w moczu.

Gruczoły potowe wydzielają również peptydy przeciwdrobnoustrojowe, które pomagają ograniczyć wzrost różnych drobnoustrojów na skórze, potencjalnie pomagając w zmniejszeniu ryzyka infekcji lub atopowego zapalenia skóry. Uważa się również, że pochodzący z gruczołów potowych peptyd przeciwdrobnoustrojowy o nazwie dermycydyna odgrywa istotną rolę w regulacji odpowiedzi wrodzonego układu odpornościowego na infekcje i urazy.

Wiele toksyn jest „wydalanych przede wszystkim z potem”

Ponieważ pot składa się w 99% z wody, czasami mówi się, że pocenie się nie zapewnia sensownej drogi detoksykacji. W czasopiśmie Temperature zauważono: „Rola pocenia się w eliminowaniu szkodliwych produktów przemiany materii i toksyn wydaje się być niewielka w porównaniu z innymi drogami wydalania przez nerki i przewód pokarmowy”.

Jednak badania pokazują, że wiele toksyn jest w rzeczywistości wydalana z potem. Według badania opublikowanego w Archives of Environmental Contamination and Toxicology:

„Wiele toksycznych pierwiastków wydaje się być wydalane preferencyjnie wraz z potem. Prawdopodobnie przechowywane w tkankach, niektóre toksyczne pierwiastki łatwo identyfikowane w pocie niektórych uczestników badania nie zostały znalezione w ich surowicy. Indukcja pocenia się może stanowić potencjalną metodę eliminacji wielu toksycznych pierwiastków z ludzkiego ciała”.

Na przykład stężenie metali ciężkich: niklu, ołowiu i chromu może być od 10 do 30 razy wyższe w pocie niż we krwi i w moczu. W artykule opublikowanym w International Journal of Environmental Research and Public Health zauważono również: „Fizjolodzy od dawna uważają pocenie się za skuteczny i bezpieczny sposób detoksykacji; wydalanie metali ciężkich wraz z potem pozwala obniżyć ich poziom w organizmie”.

Badanie wykazało, że poziom niklu, ołowiu, miedzi i arsenu w pocie był wyższy, gdy pocenie wywołano za pomocą ćwiczeń dynamicznych, a nie poprzez korzystanie z sauny, chociaż poziom rtęci w pocie był taki sam niezależnie od metody indukcji pocenia.

Inny systematyczny przegląd wykazał, że u osób z większym narażeniem lub obciążeniem organizmu arsenem, kadmem, ołowiem i rtęcią „poziom tych metali w pocie ogólnie przekraczał stężenia w osoczu lub moczu, a wydalanie przez skórę mogło dorównywać lub przewyższać dzienne wydalanie z moczem… Pocenie się należy wziąć pod uwagę w kontekście detoksykacji organizmu z toksycznych pierwiastków”.

Bisfenol A (BPA) to kolejne zanieczyszczenie chemiczne często wykrywane w pocie, w niektórych przypadkach nawet wtedy, gdy w próbkach surowicy lub moczu nie wykryto BPA.

Korzyści zdrowotne wynikające z korzystania z sauny

Wywoływanie pocenia się poprzez korzystanie z sauny wiąże się z wieloma korzyściami zdrowotnymi, m.in. dla serca, układu oddechowego, stawów, mózgu i zmniejszania chronicznego bólu. Uważa się, że jeden z mechanizmów tego efektu wiąże się z faktem, że ciepło obciąża serce i ciało podobnie jak ćwiczenia fizyczne, wywołując podobne efekty. Jednak pocenie się jest również częścią terapeutycznego działania sauny.

Naukowcy z Finlandii, gdzie korzystanie z sauny jest powszechne, odkryli, że u mężczyzn, którzy korzystali z sauny cztery do siedmiu razy w tygodniu przez średnio 15 minut, ryzyko wystąpienia demencji było o 66% niższe, a ryzyko wystąpienia choroby Alzheimera – o 65% niższe w porównaniu z mężczyznami korzystającymi z sauny tylko raz w tygodniu.

Terapia Waon, czyli forma zabiegu w saunie suchej, która rozgrzewa całe ciało, wiąże się również z poprawą zdrowia serca, w tym u osób z przewlekłą niewydolnością serca. Odrębne badanie opublikowane w JAMA Internal Medicine wykazało, że u mężczyzn, którzy korzystali z sauny fińskiej siedem razy w tygodniu, ryzyko zgonu z powodu poważnych problemów z sercem zmniejszyło się o połowę w porównaniu z osobami korzystającymi z niej tylko raz w tygodniu.

To samo dotyczyło czynników zakłócających, takich jak palenie, ciśnienie krwi i poziom trójglicerydów. Jeśli chodzi o czas, największe korzyści odniosły osoby, które pociły się przez 19 minut lub dłużej na każdej sesji.

Jak zauważono w badaniu, „korzystanie z sauny powoduje pocenie się skóry — utratę płynów i przyspieszenie akcji serca, co jest fizjologiczną reakcją na wysoką temperaturę… Nasze wyniki sugerują, że korzystanie z sauny jest zalecanym nawykiem zdrowotnym”.

Jak wywołać pocenie się?

Regularne korzystanie z sauny to jeden ze sposobów na wywołanie pocenia, ale nie jedyny. Praktycznie każdy rodzaj intensywnego wysiłku fizycznego będzie powodował pocenie się, podobnie jak ćwiczenia w ciepłych temperaturach lub w ogrzewanym pomieszczeniu, jak joga Bikram. Jeśli zdecydujesz się na korzystanie z sauny w celu pocenia się, istnieje kilka opcji, w tym sauna fińska, sauny na podczerwień bliską lub daleką.

Różnica między saunami na podczerwień a tradycyjną sauną fińską polega na tym, że sauna fińska ogrzewa od zewnątrz do wewnątrz, podczas gdy sauna na podczerwień ogrzewa od wewnątrz na zewnątrz. Sauny na podczerwień bliską mają dodatkowe zalety, ponieważ penetrują tkanki skuteczniej i przy długościach fal niepochłanianych przez wodę.

Zakres bliskiej podczerwieni wpływa na zdrowie czlowieka przede wszystkim poprzez interakcję z chromoforami, cząsteczkami pochłaniającymi światło znajdującymi się w mitochondriach i cząsteczkami wody. Światło bliskiej podczerwieni ma również właściwości lecznicze i naprawcze, pomagając optymalizować inne funkcje biologiczne.

Pamiętaj, jeśli mocno się pocisz, tracisz również cenne płyny i elektrolity. Dlatego pamiętaj, aby pić dużo czystej wody i uzupełniać elektrolity. Woda kokosowa to jedna z naturalnych opcji pozwalająca uzupełnić elektrolity. W tym celu możesz również wymieszać jedną czwartą łyżeczki soli himalajskiej z galonem (ok. 4 litrów) czystej, filtrowanej wody.