📝W SKRÓCIE
- W USA wzrosła liczba diagnoz ADHD u dzieci; obecnie to zaburzenie dotyka 1 na 9 dzieci. Ekspozycja rodziców na substancje chemiczne, zanieczyszczenia środowiska i narażenie prenatalne są potencjalnymi czynnikami odpowiadającymi za obserwowany wzrost rozpoznań ADHD.
- Substancje toksyczne związane z ADHD obejmują ołów, ftalany, BPA, pestycydy i zanieczyszczenia powietrza. Mogą one zaburzać rozwój mózgu i funkcjonowanie neuroprzekaźników, wpływając na zachowanie i funkcje poznawcze
- Narażenie na EMF z urządzeń elektronicznych może powodować dysfunkcję mitochondriów i skutki neuropsychiatryczne, potencjalnie przyczyniając się do ADHD. Ograniczenie narażenia na EMF jest zalecane, ale trudne w nowoczesnych środowiskach
- Wielokrotne szczepienia dzieci mogą być związane ze zwiększonym ryzykiem ADHD. Wrażliwość genetyczna może zwiększać podatność na toksyny środowiskowe, takie jak glifosat i składniki szczepionek
- Skład flory jelitowej we wczesnym okresie życia odgrywa kluczową rolę w rozwoju neurologicznym. Częste stosowanie antybiotyków, stres środowiskowy i bierne palenie we wczesnym dzieciństwie zwiększają ryzyko ADHD
🩺Według dr. Mercoli
W Stanach Zjednoczonych u 1 na 9 dzieci w wieku od 3 do 17 lat, czyli 7,1 miliona, zdiagnozowano zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD). Spośród nich 58,1% stanowiły umiarkowane lub ciężkie przypadki, ale 30,1% nie otrzymało żadnego leczenia w związku z tą przypadłością.
Określając ADHD jako „trwający i rozwijający się problem zdrowia publicznego”, amerykańskie Centra Kontroli i Zapobiegania Chorobom ujawniły również, że w 2022 r. diagonżę ADHD otrzymało o około 1 milion więcej dzieci niż w 2016 r.
Chociaż autorzy zasugerowali, że poprawa świadomości i diagnostyki oraz stresory związane z pandemią COVID-19 mogą być przyczyną wzrostu liczby przypadków ADHD, prawdopodobnie winne są inne czynniki, w tym ekspozycja na toksyny.
Dane CDC wskazują na gwałtowny wzrost przypadków ADHD
W 2016 r. u 9,9% dzieci w USA zdiagnozowano ADHD w pewnym momencie ich życia. Do 2022 r. liczba ta wzrosła do 11,4%. Jeśli chodzi o liczbę dzieci żyjących z tym zaburzeniem, w 2022 r. było ich 6,5 miliona. Spośród nich 77,9% miało co najmniej jedno współwystępujące zaburzenie, takie jak lęk, depresja, niepełnosprawność intelektualna lub zaburzenia ze spektrum autyzmu (ASD). Ponad połowa (53,6%) przyjmowała leki na ADHD, podczas gdy 44,4% otrzymywało leczenie behawioralne.
ADHD jest uważane za „przewlekły i wyniszczający” stan, który może wpływać na wyniki w nauce i osiągnięcia zawodowe w późniejszym życiu, a także stwarzać wyzwania w związkach i codziennym funkcjonowaniu. Dzieci z ADHD mogą mieć niską samoocenę i pogorszone funkcjonowanie społeczne, podczas gdy dorośli z ADHD często doświadczają niskiej samooceny i zwiększonego samokrytycyzmu.
Istnieją również zagrożenia dla zdrowia fizycznego. Osoby z ADHD częściej uzależniają się od nikotyny, alkoholu, kokainy i innych narkotyków, a także częściej cierpią z powodu otyłości, samookaleczają się lub doświadczają zaburzeń odżywiania. W przeglądzie opublikowanym w Frontiers in Psychiatry podkreślono, jak duże znaczenie ma to zaburzenie dla życia człowieka — podkreślając pilną potrzebę zidentyfikowania jego przyczyn:
„Wyniki ujawniają spektrum zagrożeń dla zdrowia i stylu życia związanych z ADHD, obejmujących podatności na problemy ze zdrowiem psychicznym, takie jak uzależnienie, próby samobójcze, zaburzenia odżywiania, zaburzenia nastroju i osobowości. Ponadto przegląd podkreśla znaczenie rozpoznawania kluczowych zagrożeń dla zdrowia fizycznego, w szczególności otyłości, problemów ze snem, higieny jamy ustnej, urazów i chorób somatycznych.
Co najważniejsze, przegląd ujawnia szersze implikacje dla stylu życia, obejmujące wpływ na obszary takie jak zachowania przestępcze, przemoc, zatrudnienie, edukacja, jakość życia, relacje i podejmowanie ryzyka”.
Rodzice z nietolerancją chemiczną częściej mają dzieci z ADHD
Rodzice cierpiący na nietolerancję chemiczną, która powoduje szereg objawów występujących po narażeniu na pleśń, chemiczne substancje wziewne, żywność i dodatki do żywności, pestycydy, leki i inne substancje chemiczne, mają 2,1 razy większe prawdopodobieństwo urodzenia dziecka z ADHD i 5,7 razy większe prawdopodobieństwo urodzenia dziecka z autyzmem.
Naukowcy wcześniej odkryli związek między nietolerancją chemiczną a komórkami tucznymi i sugerują, że „globalny wzrost występowania autyzmu i ADHD może być spowodowany toksynami pochodzącymi z paliw kopalnych i biogennymi, które epigenetycznie „włączają” lub „wyłączają” krytyczne geny komórek tucznych, co może być przekazywane transgeneracyjnie”.
Ekspozycja na środki owadobójcze, znane jako pyretroidy, w okresie płodowym lub we wczesnym dzieciństwie została również powiązana z opóźnieniami neurologicznymi i problemami behawioralnymi. Wśród dzieci w wieku od 8 do 15 lat, u tych, u których w moczu stwierdzono wyższy poziom metabolitów pyretroidowych, kwasu 3-fenoksybenzoesowego (3-PBA), prawdopodobieństwo wystąpienia ADHD było dwukrotnie wyższe w porównaniu do dzieci, u których poziom tego metabolitu był niższy.
Zanieczyszczenia środowiska związane z ADHD
Wiele zanieczyszczeń środowiska jest związanych z ADHD. Jeden z przeglądów wykazał konkretnie, że ołów, ftalany i bisfenol A są czynnikami „umiarkowanie do silnie” związanymi z rozwojem ADHD. Na przykład, bisfenol A (BPA) i pestycydy mogą wpływać na układy serotoniny i dopaminy w mózgu, co prowadzi do zmian w zachowaniu i funkcjach neurologicznych.
Pestycydy mogą również wpływać na układ cholinergiczny, który obejmuje neuroprzekaźnik acetylocholinę. Układ ten jest ważny dla procesów uczenia się, pamięci i aktywacji mięśni. Metale ciężkie mogą przyczyniać się do rozwoju ADHD, zakłócając sposób, w jaki kanały wapniowe, które są ważne dla uwalniania neuroprzekaźników, działają w mózgu, a także wpływając na receptor N-metylo-D-asparaginianu, co może prowadzić do problemów poznawczych i behawioralnych.
Innym prawdopodobnym czynnikiem jest zanieczyszczenie powietrza. Systematyczny przegląd 801 badań wykazał, że prenatalna ekspozycja na zanieczyszczenie powietrza cząstkami stałymi 2,5 (PM2,5) jest związana ze zwiększonym ryzykiem rozwoju ADHD. Zanieczyszczenie powietrza PM2,5 odnosi się do cząstek stałych o średnicy 2,5 mikrometra lub mniejszej. Te drobne cząsteczki są na tyle małe, że można je wdychać głęboko do płuc.
Badanie wykazało również związek między ADHD a pourodzeniową ekspozycją na zanieczyszczenie powietrza, „podkreślając potencjalne szkody neurorozwojowe wynikające z wczesnej ekspozycji na te zanieczyszczenia”. Według autorów przytoczonego badania:
„Badania wykazują, że narażenie na zanieczyszczenia w okresie prenatalnym i wczesnym życiu może niekorzystnie wpływać na objętość mózgu i funkcje poznawcze, co prowadzi do nasilenia problemów behawioralnych.
W szczególności narażenie na PM2,5 w czasie ciąży wiąże się ze zmniejszeniem ilości istoty białej w lewej półkuli mózgu, co może zwiększać ryzyko wystąpienia objawów ADHD. Pomimo głębokich implikacji narażenia na zanieczyszczenia powietrza dla rozwoju neurologicznego, potencjalnie skutkujących poważnymi niepełnosprawnościami na całe życie, oena jego wpływu pozostaje ograniczona, dlatego czynnik ten często określany jest jako „cichy zabójca”.
Ftalany powiązane z zaburzeniami uwagi i zachowania
Wszechobecne narażenie na ftalany, znajdujące się we wszystkim, od opakowań żywności po produkty do pielęgnacji osobistej, zagraża również rozwojowi mózgu dzieci, na co wskazują rezultaty prac w ramach Projektu TENDR (Targeting Environmental Neuro-Development Risks) - współpracy naukowców, pracowników służby zdrowia i rzeczników ds. dzieci i środowiska.
Grupa powstała w 2015 r. z powodu obaw, że toksyczne substancje chemiczne w środowisku odgrywają rolę w zaburzeniach neurorozwojowych, w tym autyzmie, deficytach uwagi, nadpobudliwości, niepełnosprawności intelektualnej i zaburzeniach uczenia się.
W dokumencie informacyjnym dla delegatów z kwietnia 2024 r., grupa wzywa do reform polityki w celu ochrony rozwijających się mózgów dzieci przed szkodliwym działaniem toksycznych substancji chemicznych zawartych w tworzywach sztucznych, w tym ftalanów. W odniesieniu do substancji chemicznych, w dokumencie zauważono:
„Ftalany nie są chemicznie związane z produktami, które je zawierają i łatwo migrują do kurzu, żywności i środowiska. Klasa ortoftalanów została wyraźnie uznana za neurotoksyczną, w tym ftalan di-2-etyloheksylu (DEHP), ftalan di-butylu (DBP) i ftalan butylobenzylu (BBzP).
Istnieje znaczna i rosnąca liczba dowodów dokumentujących wpływ prenatalnej ekspozycji na ftalany na rozwój mózgu, w tym zaburzenia funkcji poznawczych i motorycznych w okresie przedszkolnym lub w późniejszym dzieciństwie/wczesnym okresie dojrzewania, wpływ na zachowanie, w tym słabe funkcje wykonawcze, pogorszenie uwagi i pamięci roboczej, opóźniony rozwój mowy, obniżone IQ oraz rozwój ADHD w wieku przedszkolnym i dziecięcym”.
Wraz ze wzrostem częstości występowania ADHD obserwowany jest również wzrost użycia codziennych produktów zawierających ftalany, bisfenole i inne substancje chemiczne związane z ADHD, co utrudnia ich unikanie. Na przykład, Consumer Reports wykryło te związki w 84 z 85 przetestowanych produktów spożywczych i napojów.18 BPA wykryto w 79% próbek, obejmujących owoce, warzywa, mleko, mięso, owoce morza, żywność dla niemowląt i inne, podczas gdy ftalany wykryto we wszystkich przetestowanych produktach oprócz jednego.
Ekspozycja na inne toksyny i czynniki związane z ADHD
Pola elektromagnetyczne (EMF) to papierosy XXI wieku — a większość ludzi jest narażona na nie 24 godziny na dobę. Większość promieniowania emitowana jest przez telefony komórkowe, wieże komórkowe, komputery, inteligentne liczniki i Wi-Fi, aby wymienić tylko kilku winowajców.
Ekspozycja powoduje poważną dysfunkcję mitochondriów z powodu uszkodzeń wywołanych przez wolne rodniki. Do najczęstszych konsekwencji przewlekłej ekspozycji mózgu na EMF mogą należeć przewlekłe zaburzenia, takie jak ADHD. Dr Martin Pall odkrył również wcześniej nieznany mechanizm biologicznych szkód wyrządzanych przez mikrofale emitowane przez telefony komórkowe i inne technologie bezprzewodowe za pośrednictwem kanałów wapniowych bramkowanych napięciem (VGCC) osadzonych w błonach komórkowych.
VGCC występują w dużych ilościach w mózgu, a badania z udziałem zwierząt wykazały, że nawet niskie poziomy mikrofal mogą mieć znaczący i zróżnicowany wpływ na mózg. Badania sugerują, że gdy kanały VGCC są aktywowane przez pola elektromagnetyczne, może to prowadzić do szeregu efektów neuropsychiatrycznych.
Co najmniej 26 badań powiązało pola elektromagnetyczne z efektami neuropsychiatrycznymi, a pięć konkretnych kryteriów zostało użytych do wykazania, że ten związek jest przyczynowy, co oznacza, że pola elektromagnetyczne mogą powodować te efekty. Zgłoszono również związek między narażeniem na niejonizujące promieniowanie pola magnetycznego (MF) w czasie ciąży a zwiększonym ryzykiem ADHD. Chociaż niemal niemożliwe jest całkowite uniknięcie narażenia na pola elektromagnetyczne, istnieją praktyczne sposoby na jego ograniczenie.
Narażenie na liczne szczepienia w dzieciństwie rónież może być jednym z czynników. Dr Paul Thomas, którego licencja lekarska została zawieszona z powodu jego orędownictwa na rzecz świadomej zgody dotyczącej szczepień, wraz z Jamesem Lyons-Weilerem z Institute for Pure and Applied Knowledge (IPAK), przeprowadzili badanie porównujące stan zdrowia zaszczepionych i niezaszczepionych dzieci.
Ich ustalenia wykazały, że zaszczepione dzieci doświadczyły znacznie większej liczby przypadków różnych problemów zdrowotnych, w tym problemów behawioralnych. Co ciekawe, wśród 561 niezaszczepionych dzieci, u żadnego nie zdiagnozowano ADHD, podczas gdy zaburzenie to zdiagnozowano u 5,3% dzieci, które otrzymały niektóre lub wszystkie zalecane szczepienia.
„Implikacje tych wyników dla skutków zdrowotnych szczepień całej populacji i świadomej zgody są przekonujące”, napisali autorzy artykułu. Badanie wskazuje również, że rzeczywisty wskaźnik częstości występowania ADHD stanowił około połowę wskaźnika krajowego. Według The Defender:
„Podczas gdy naukowcy i urzędnicy służby zdrowia często powołują się na predyspozycje genetyczne jako przyczynę ADHD, Thomas powiedział, że podatność genetyczna wiąże się bardziej ze zwiększoną wrażliwością na toksyny, takie jak środek chwastobójczy glifosat i aluminium zawarte w niektórych szczepionkach.
„To, co niektórzy mogliby nazwać predyspozycją genetyczną, jest po prostu efektem narażenia na toksyny w łonie matki” - powiedział, powołując się na polimorfizm pojedynczego nukleotydu MTHFR, który „może utrudniać usuwanie toksyn z organizmu”. Paul [Thomas] powiedział, że MTHFR wpływa również na zdolność do wytwarzania wystarczającej ilości dopaminy i noradrenaliny, neuroprzekaźników uważanych za kluczowe dla koncentracji — problem leżący u podstaw ADHD”.
ADHD może wynikać z zaburzeń flory jelitowej w dzieciństwie
Skład flory jelitowej przy urodzeniu i w pierwszym roku życia również może odgrywać kluczową rolę w rozwoju zaburzeń neurorozwojowych, takich jak ADHD. W badaniu opublikowanym w czasopiśmie Cell naukowcy z University of Florida monitorowali grupę szwedzkich dzieci od urodzenia przez okres 20 lat, aby zidentyfikować czynniki, które mogą mieć wpływ na to, czy rozwiną się u nich zaburzenia neurorozwojowe.
Zebrali obszerne dane z wczesnego okresu życia dzieci, korzystając ze szczegółowych kwestionariuszy dotyczących infekcji, stosowania antybiotyków, stresu, stanów prenatalnych i historii zdrowia rodziny. Przeanalizowali również markery biologiczne, takie jak metabolity we krwi pępowinowej i stolcu, rodzaje białek w organizmie i florę jelitową.
Co godne uwagi, badania powiązały zmiany w składzie flory jelitoweh z zaburzeniami neurorozwojowymi i zidentyfikowały wczesne objawy problemów z nastrojem i trawieniem. Niemowlęta, u których rozwinęły się te zaburzenia, miały niedobór wielu bakterii, które wspomagają zdrowie jelit, w tym Akkermansia, Bifidobacterium, Ruminococcus i Faecalibacterium.
Badanie wykazało również, że dzieci, które miały trzy lub więcej infekcji ucha leczonych penicyliną od urodzenia do 5 roku życia, były bardziej narażone na zaburzenia neurorozwojowe w porównaniu z dziećmi z grupy kontrolnej, w tym były 3,27 razy bardziej narażone na rozwój ADHD.
W międzyczasie zarówno stres środowiskowy, jak i emocjonalny zwiększały ryzyko rozwoju zaburzeń neurorozwojowych, a małe dzieci narażone na bierne palenie były 4,88 razy bardziej narażone na rozwój ADHD. Ogólnie rzecz biorąc, aby chronić zdrowie mózgu w łonie matki oraz we wczesnym dzieciństwie i później, podejmowanie kroków w celu nie tylko poprawy zdrowia jelit, ale także unikanie narażenia na substancje toksyczne jest niezbędne.
🔍Źródła i odniesienia
- Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology May 22, 2024
- American Psychiatric Association, What Is ADHD?
- Front Psychiatry. 2024; 15: 1343314
- J. Xenobiot. 2024, 14(1), 350-367; doi: 10.3390/jox14010022
- Front. Public Health, 13 December 2023
- Int. J. Environ. Res. Public Health 2022, 19(5), 2849
- Front. Public Health, 23 May 2024
- Project TENDR
- Project TENDR, Briefing Paper April 13, 2024
- Consumer Reports January 4, 2024
- Rev Environ Health. 2015;30(2):99-116
- Journal of Chemical Neuroanatomy September 2016, Volume 75, Part B, Pages 43-51
- Environmental Health March 24, 2020
- Int J Environ Res Public Health. 2020 Nov; 17(22): 8674
- Substack, COVID Intel, Dr. William Makis April 2, 2024
- Int. J. Environ. Res. Public Health 2021, 18(3), 936; doi: 10.3390/ijerph18030936
- Children’s Health Defense, The Defender May 30, 2024
- Cell April 3, 2024
- University of Florida April 3, 2024