📝W SKRÓCIE

  • Wewnątrzsercowy układ nerwowy (IcNS) jest bardziej złożony, niż wcześniej sądzono, i obejmuje różne typy neuronów, które przyczyniają się do autonomicznej regulacji rytmu i funkcji serca
  • W celu zbadania IcNS, w niedawno opublikowanym badaniu wykorzystano rybę - danio pręgowany - jako organizm modelowy, ze względu na podobieństwo jego serca do serca człowieka, co dostarczyło cennych informacji na temat funkcjonowania ludzkiego serca
  • Sekwencjonowanie RNA pojedynczej komórki ujawniło różnorodne receptory neuroprzekaźników w obrębie IcNS, co wskazuje na istnienie zaawansowanego lokalnego systemu sterowania, który jest w stanie przetwarzać istotne informacje dotyczące pracy serca
  • Badania elektrofizjologiczne pozwoliły zidentyfikować w obrębie IcNS neurony przypominające rozruszniki serca, które wykazują właściwości podobne do centralnych generatorów wzorców i odgrywają ważną rolę w regulacji rytmu serca
  • Ochrona serca i jego sieci neuronowej poprzez ukierunkowane strategie dotyczące stylu życia i diety jest niezbędna dla zachowania zdolności układu nerwowego IcNS do skutecznej regulacji rytmu serca i utrzymania optymalnej funkcji serca

🩺Według dr. Mercoli

Choroby układu sercowo-naczyniowego (CVD) pozostają główną przyczyną zgonów w krajach członkowskich Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC), powodując ponad 3 miliony zgonów rocznie. Choroby układu krążenia są jedną z głównych przyczyn zgonów na świecie, co wskazuje na ich ogromny wpływ na zdrowie publiczne i pilną potrzebę opracowania innowacyjnych strategii radzenia sobie z tym powszechnym problemem.

Statystyki chorób sercowo-naczyniowych ESC z 2023 r., opublikowane w czasopiśmie European Heart Journal, wskazują, że choroby sercowo-naczyniowe stanowią 11% całkowitych wydatków na opiekę zdrowotną w Unii Europejskiej. Ponadto kraje o średnich dochodach objęte programem ESC zmagają się z nieproporcjonalnie dużym obciążeniem, gdyż mają wyższy wskaźnik śmiertelności w porównaniu z krajami o wysokich dochodach.

Ostatnie postępy naukowe ujawniają, że serce posiada własny, skomplikowany układ nerwowy, znany jako wewnątrzsercowy układ nerwowy (IcNS), który reguluje rytm i czynność serca. To przełomowe odkrycie podważa tradycyjny pogląd, że sercem steruje wyłącznie ośrodkowy układ nerwowy, torując drogę nowym strategiom diagnostycznym i leczniczym, mającym na celu zmniejszenie częstości występowania i śmiertelności z powodu chorób sercowo-naczyniowych.

Zrozumienie układu nerwowego serca — przełom w badaniach kardiologicznych

Układ nerwowy serca to fascynująca i złożona sieć, której zadaniem jest utrzymanie rytmu i funkcji serca. Tradycyjnie większość badań skupiała się na kontroli ośrodkowego układu nerwowego, jednak najnowsze badania podkreślają znaczenie IcNS, który działa jak lokalny „mały mózg”, niezależnie integrując i przetwarzając sygnały w celu regulacji pracy serca.

Badanie, którego wyniki opublikowano w czasopiśmie Nature Communications, dotyczyło IcNS. Jako organizm modelowy wykorzystano dorosłe osobniki słodkowodnej ryby - danio pręgowany, ze względu na podobieństwo budowy ich serca do serca człowieka, a mianowicie czterokomorową budowę połączoną zastawkami. Naukowcy postawili sobie za cel zmapowanie połączeń nerwowych w sercu i określenie, w jaki sposób wpływają one na rytm serca.

Stosując zaawansowane techniki, takie jak sekwencjonowanie RNA pojedynczych komórek i analiza elektrofizjologiczna, naukowcy odkryli zaskakująco zróżnicowaną sieć neuronalną w obrębie IcNS, obejmującą neurony przywspółczulne i współczulne, neurony czuciowe, lokalne interneurony regulacyjne i neurony ruchowe. Wśród nich pewna grupa neuronów wykazywała właściwości podobne do naturalnych rozruszników serca występujących w ośrodkowym układzie nerwowym.

Neurony te, skoncentrowane w pobliżu zastawek serca, a zwłaszcza w obrębie węzła zatokowo-przedsionkowego, wykazywały wyjątkowe właściwości pobudzania, zdolne do generowania i utrzymywania rytmicznej aktywności. Badania elektrofizjologiczne potwierdziły ich zdolność do samodzielnego podtrzymywania i modulowania rytmu serca. Analiza molekularna ujawniła również odrębne sygnatury w neuronach IcNS, co podważyło tradycyjny pogląd, że ten system stanowi prosty przekaźnik.

Zamiast tego IcNS funkcjonuje jako złożona sieć zdolna do przetwarzania i integrowania informacji lokalnie w sercu, wykorzystując kombinację różnych receptorów neuroprzekaźników i szlaków neuronalnych, w tym szlaków cholinergicznych, adrenergicznych, glutaminergicznych i GABA-ergicznych. Dzięki temu IcNS może regulować podstawowe funkcje serca, takie jak siłę skurczu, częstość akcji serca i prędkość, z jaką sygnały elektryczne przemieszczają się przez tkankę serca.

„Przedstawiona klasyfikacja i charakterystyka IcNS stanowią cenne źródło informacji do dalszych badań nad mechanizmami leżącymi u podstaw funkcjonowania serca i patofizjologią powiązanych zaburzeń serca” – podsumowują autorzy. Wyniki te podkreślają przydatność IcNS jako celu terapeutycznego w leczeniu takich schorzeń, jak arytmia, a także w opracowywaniu strategii leczenia chorób serca.

Badanie związku między sercem a mózgiem

Wracając do badania opublikowanego w European Heart Journal, naukowcy zbadali ścieżki nerwowe łączące serce i mózg, aby zrozumieć, w jaki sposób wpływają one na reakcje organizmu. Zidentyfikowano konkretnie komórki nerwowe łączące komory serca z obszarem mózgu odpowiedzialnym za regulację oddychania i tętna.

Badanie przeprowadzone na modelu myszy wykazało, że stymulacja szlaku serce-mózg wywołuje objawy podobne do omdlenia, w tym nagły spadek częstości akcji serca i omdlenie w ciągu kilku sekund. Wyniki te podkreślają istotną rolę tej ścieżki w równowadze autonomicznej, która kontroluje takie mimowolne czynności, jak tętno, trawienie i częstość oddechów. Dwukierunkowa komunikacja sugeruje, że serce aktywnie uczestniczy w regulowaniu stanu fizjologicznego.

Mechanizm tego zjawiska obejmuje pole najdalsze - obszar mózgu, który monitoruje i reguluje funkcje życiowe bez świadomego wysiłku. Komórki nerwowe łączące serce z polem najdalszym tworzą pętlę sprzężenia zwrotnego, która zapewnia, że organizm odpowiednio reaguje na różne bodźce. Na przykład, w sytuacji nagłego stresu lub niebezpieczeństwa ścieżka ta wyzwala natychmiastowe zmiany tętna i oddechu, aby pomóc organizmowi poradzić sobie z sytuacją.

Ponadto badanie to podkreśla potencjał opracowania nowych metod leczenia w oparciu o te odkrycia. Zrozumienie sposobu, w jaki serce i mózg komunikują się ze sobą, otwiera drzwi do innowacyjnych metod zapobiegania omdleniom, zwłaszcza u osób z zaburzeniami autonomicznymi. Koncentrując się na określonych szlakach nerwowych zidentyfikowanych w ramach tych badań, odpowiednie interwencje medyczne pozwolą na skuteczniejsze leczenie i łagodzenie tych schorzeń.

Kompleksowe strategie ochrony serca i jego skomplikowanego układu nerwowego

Najnowsze odkrycia dotyczące „mózgu serca” i jego roli w utrzymaniu zdrowia serca i ogólnego dobrego samopoczucia podkreślają, jak ważne jest chronienie zarówno serca, jak i jego złożonego układu nerwowego. Jeśli chcesz wspomóc ogólne zdrowie serca i zapewnić, że układ nerwowy IcNS pozostanie silny i sprawny, rozważ następujące skuteczne strategie:

Unikaj olejów roślinnych i przetworzonej żywności — oleje roślinne, zwane również olejami z nasion, są głównym źródłem kwasu linolowego, rodzaju wielonienasyconego tłuszczu omega-6 (PUFA). Nadmierne spożycie LA wiąże się z występowaniem niemal wszystkich chorób przewlekłych, w tym nadciśnienia, otyłości, insulinooporności i cukrzycy.

Kwas LA osadza się w błonach komórkowych, powodując stres oksydacyjny i pozostaje tam nawet przez siedem lat. Metabolity utleniające kwasu linolowego (OXLAM) odpowiadają za znaczne uszkodzenia komórek, szczególnie komórek śródbłonka. Uszkodzenia te przyczyniają się do dysfunkcji naczyń, co jest kluczowym czynnikiem powodującym zatrzymanie akcji serca i zawał.

Aby chronić serce i jego sieć neuronową, zalecam radykalne ograniczenie spożycia kwasu tłuszczowego poprzez wyeliminowanie olejów roślinnych z diety. Unikaj przetworzonej żywności, która często zawiera dużo olejów roślinnych, a także dań w restauracjach, ponieważ większość z nich jest przygotowywana przy użyciu tych niezdrowych olejów.

Zoptymalizuj spożycie składników odżywczych — zapewnij swojemu sercu paliwo niezbędne do optymalnego funkcjonowania i przekazywania sygnałów nerwowych, stosując dietę bogatą w odpowiednie węglowodany (250 do 300 gramów dziennie w przypadku większości osób dorosłych) dostosowaną do flory jelitowej. Spożywaj co najmniej 0,8 grama białka na każdy funt (0,5 kg) beztłuszczowej masy ciała i zadbaj o to, aby jedną trzecią spożywanego białka stanowił kolagen.

Zwiększ poziom energii komórkowej poprzez ekspozycję na słońce — odpowiednia ekspozycja na słońce stymuluje produkcję tlenku azotu (NO), który rozszerza naczynia krwionośne, obniża ciśnienie krwi i chroni śródbłonek. NO odgrywa również kluczową rolę w podtrzymywaniu czynności wewnątrzsercowego układu nerwowego (IcNS) poprzez poprawę sygnalizacji nerwowej i utrzymanie jego funkcji regulacyjnych. Ponadto ekspozycja na słońce zwiększa produkcję melatoniny w mitochondriach, co wspomaga produkcję energii komórkowej niezbędnej dla układu nerwowego IcNS.

Należy jednak ostrożnie podchodzić do ekspozycji na słońce, zwłaszcza jeśli dieta jest bogata w oleje roślinne. Te oleje migrują do skóry i utleniają się pod wpływem światła słonecznego, wywołując stany zapalne i uszkodzenia DNA, przez co jesteś bardziej podatny na oparzenia słoneczne. Jeśli stosujesz dietę bogatą w olej z nasion konopi, zalecam unikanie intensywnej ekspozycji na słońce, dopóki nie zmniejszysz spożycia oleju z nasion konopi na okres od czterech do sześciu miesięcy.

W miarę jak będziesz ograniczać spożycie LA, stopniowo zwiększaj czas spędzany na świeżym powietrzu. W końcu będziesz mógł wydłużyćczas do co najmniej godziny w ciągu dnia. Dodatkowo, warto rozważyć zastosowanie błękitu metylenowego o jakości farmaceutycznej, pod nadzorem lekarza, aby jeszcze bardziej wspomóc procesy wytwarzania energii komórkowej.

Wyeliminuj toksyny środowiskowe — ogranicz narażenie na pola elektromagnetyczne (EMF) i inne zanieczyszczenia środowiskowe, które zakłócają układ sygnalizacji elektrycznej serca. Stosuj urządzenia zabezpieczające przed polem elektromagnetycznym i stwórz środowisko snu o niskim poziomie pola elektromagnetycznego, aby zachować integralność komunikacji między sercem a mózgiem.

Obniż poziom insuliny i cukru we krwi — do prostych strategii pozwalających to osiągnąć należą unikanie żywności wysoko przetworzonej i sztucznych słodzików, znaczne ograniczenie spożycia LA i regularne ćwiczenia.

Zajmij się przewlekłym stresem — podnosi on poziom cukru we krwi i ciśnienie krwi, sprzyja krzepnięciu krwi i upośledza procesy naprawcze. Kortyzol, kluczowy hormon stresu, zmniejsza produkcję komórek śródbłonka.

Zoptymalizuj zdrowie jelit — słabe zdrowie jelit prowadzi do stanu zapalnego w organizmie, upośledzającego funkcjonowanie układu nerwowego i zwiększającego ryzyko chorób serca. Niektóre bakterie jelitowe, szczególnie Oscillibacter, przyczyniają się również do obniżenia poziomu cholesterolu i zmniejszenia ryzyka chorób serca. Bakterie te rozkładają cholesterol na mniejsze cząsteczki, które nie zwiększają ryzyka chorób serca.

Utrzymanie zróżnicowanego i zrównoważonego mikrobiomu jelitowego, a w szczególności wspieranie bakterii nietolerujących tlenu, takich jak Akkermansia, wzmacnia odporność jelit i ogólny stan zdrowia. Znaczenie zdrowia jelit w zapobieganiu chorobom serca wykracza poza kontrolę poziomu cholesterolu. Bakterie nietolerujące tlenu wytwarzają korzystne tłuszcze o krótkich łańcuchach, które wspomagają zdrowie jelit.

Jednakże czynniki współczesnego stylu życia, takie jak spożywanie olejów roślinnych i narażenie na toksyny, np. substancje zaburzające gospodarkę hormonalną (EDC) zawarte w tworzywach sztucznych, zaburzają tę delikatną równowagę, co prowadzi do zwiększonej produkcji endotoksyn i ogólnoustrojowego stanu zapalnego. Jeśli chcesz przywrócić prawidłowe funkcjonowanie mikroflory jelitowej i zmniejszyć stan zapalny, włącz do diety sfermentowane produkty, takie jak jogurt z mleka krów karmionych trawą, kiszoną kapustę, kimchi lub kefir, i rozważ przyjmowanie wysokiej jakości probiotyków.

Suplementuj koenzym Q10 — ten silny przeciwutleniacz jest niezbędny do produkcji energii komórkowej, co czyni go szczególnie korzystnym dla mięśnia sercowego, który ma około 5000 mitochondriów na komórkę. Badanie opublikowane w czasopiśmie Antioxidants (Basel)13 wykazało, że koenzym Q10 pomaga zmniejszyć stres oksydacyjny, obniża ryzyko zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych i poprawia wyniki u pacjentów poddawanych operacji pomostowania tętnic wieńcowych.

Pomaga również zapobiegać gromadzeniu się utlenionych lipoprotein o niskiej gęstości (oxLDL) w tętnicach, zmniejsza sztywność naczyń i wysokie ciśnienie krwi, poprawia funkcjonowanie śródbłonka poprzez redukcję reaktywnych form tlenu (ROS) i zwiększa poziom NO.

Zwiększ poziom magnezu — ten minerał jest niezbędny do przewodzenia nerwowego i utrzymania rytmu serca, co jest kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego.

🔍Źródła i odniesienia