📝W SKRÓCIE
- Witamina E to silny przeciwutleniacz, który wzmacnia funkcje odpornościowe u osób starszych, pomagając zwalczać infekcje i poprawiać ogólny stan zdrowia
- Dobrymi źródłami witaminy E są zielone warzywa liściaste, niektóre owoce, takie jak kiwi i mango, oraz ekologiczne mięso
- Oprócz odporności witamina E chroni przed uszkodzeniami komórek, wspomaga zdrowie serca, mózgu i prawidłowe widzenie
- Chociaż najlepszym źródłem witaminy E jest żywność, wiele osób korzysta z suplementów witaminy E ze względu na wysokie spożycie kwasu linolowego w diecie zachodniej, co zwiększa zapotrzebowanie organizmu na witaminę E
- Szukaj naturalnych suplementów witaminy E (d-alfa-tokoferolu) zawierających pełne spektrum tokoferoli i tokotrienoli, niezawierających soi ani składników genetycznie modyfikowanych
🩺Według dr. Mercoli
W miarę starzenia się ciało człowieka ulega zmianom, podobnie jak mechanizmy obronne organizmu chroniące go przed chorobami. Ten układ obronny nazywamy odpornością i jest on niezbędny do zwalczania infekcji i zachowania zdrowia. Niestety, wraz z wiekiem odporność organizmu ulega osłabieniu, przez co osoby starsze są bardziej podatne na różne problemy zdrowotne. Jest dobra wiadomość: witamina E, ważny składnik odżywczy występujący w wielu produktach spożywczych, pomaga wzmocnić odporność u osób starszych.
Zrozumienie działania odporności
Twój układ odpornościowy to złożona sieć komórek i narządów, które współpracują ze sobą, aby chronić organizm przed szkodliwymi czynnikami, takimi jak bakterie i wirusy. Składa się z dwóch głównych części: odporności wrodzonej i odporności nabytej. Odporność wrodzona to pierwsza linia obrony organizmu, zapewniająca ogólną odpowiedź na każdy patogen.
Odporność adaptacyjna (nabyta) to bardziej specyficzna odpowiedź, skierowana przeciwko konkretnym patogenom, z którymi organizm zetknął się już wcześniej. Jednym z aspektów odporności adaptacyjnej jest odporność komórkowa, w której określone komórki bezpośrednio atakują i niszczą patogeny.
Wraz z wiekiem układ odpornościowy nie funkcjonuje już tak skutecznie jak kiedyś. Spadek ten spowodowany jest kilkoma czynnikami, m.in. zmianami w liczbie i funkcjonowaniu komórek układu odpornościowego. W konsekwencji osoby starsze są bardziej podatne na infekcje, choroby przewlekłe i wolniejsze gojenie się ran.
Silny układ odpornościowy odgrywa ważną rolę w zapobieganiu chorobom, zapewnianiu długowieczności i zachowaniu dobrej jakości życia. Gdy Twój układ odpornościowy jest osłabiony, jesteś bardziej podatny na choroby i dłużej trwa proces zdrowienia. Ma to znaczący wpływ na Twoje codzienne funkcjonowanie, poziom energii i ogólne samopoczucie.
Żywność, którą spożywasz, odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego. Zrównoważona dieta dostarcza niezbędnych elementów budulcowych dla komórek i procesów odpornościowych. Mikroskładniki odżywcze, takie jak witaminy i minerały, są szczególnie ważne dla optymalnego funkcjonowania układu odpornościowego. Witamina E to jeden z mikroskładników odżywczych, który zyskał uwagę ze względu na swoje właściwości wzmacniające odporność, zwłaszcza u osób starszych.
Moc witaminy E
Witamina E jest witaminą rozpuszczalną w tłuszczach, występującą w ośmiu różnych formach. Najbardziej powszechną i biologicznie aktywną formą jest alfa-tokoferol. Witaminę E można znaleźć w różnych produktach spożywczych, takich jak orzechy, nasiona i oleje roślinne, jednak nie polecam ich spożywania ze względu na wysoką zawartość kwasu linolowego (LA). Fasola, kolejny produkt bogaty w witaminę E, również może być problematyczna dla niektórych osób ze względu na wysoką zawartość lektyny.
Dobrymi, naturalnymi źródłami witaminy E, które nie mają negatywnego wpływu na zdrowie, są świeże owoce i warzywa, takie jak dynia, szparagi, czerwona papryka, pomidory, kiwi i mango. Doskonałym źródłem tego pierwiastka są również ekologiczne mięso, takie jak wołowina. Witamina E jest dostępna również w postaci suplementu, jednak zawsze najlepiej jest najpierw dostarczać organizmowi niezbędnych substancji odżywczych z pełnowartościowych produktów spożywczych.
Jedną z głównych funkcji witaminy E jest działanie antyoksydacyjne. Wyobraź sobie stres oksydacyjny jako proces powodujący „rdzewienie” w organizmie, w wyniku czego następuje uszkodzenie komórek, starzenie się i rozwój chorób. Witamina E działa jak środek antykorozyjny, neutralizując szkodliwe cząsteczki zwane wolnymi rodnikami i chroniąc komórki przed uszkodzeniami. Działanie antyoksydacyjne pomaga zachować zdrowy układ odpornościowy, zwłaszcza w miarę starzenia się.
Badania wykazały, że witamina E wzmacnia odpowiedź immunologiczną, zwłaszcza odporność komórkową. Działanie leku polega na poprawie funkcjonowania różnych komórek układu odpornościowego, w tym komórek T, które odgrywają kluczową rolę w zwalczaniu infekcji. Badania wykazały na przykład, że witamina E zwiększa proliferację komórek T. Oznacza to, że witamina E pomaga Twojemu organizmowi produkować więcej komórek zwalczających infekcje, dzięki czemu Twój układ odpornościowy staje się silniejszy i bardziej elastyczny.
U osób starszych stwierdzono, że suplementacja witaminy E wzmacnia odpowiedź immunologiczną i chroni przed infekcjami. W jednym z badań wykazano, że suplementacja witaminą E znacząco zwiększyła reakcję komórek T na stymulację.
Oznacza to, że układ odpornościowy badanych osób starszych był lepiej przygotowany do rozpoznawania i zwalczania infekcji po zażyciu suplementów witaminy E. Jest to szczególnie ważne w przypadku osób starszych, u których często obserwuje się spadek funkcji limfocytów T, co czyni ich bardziej podatnymi na choroby.
Witamina E i zdrowe starzenie się
Chociaż witamina E jest niewątpliwie korzystna dla funkcjonowania układu odpornościowego, jej korzyści wykraczają daleko poza wzmocnienie obrony przed infekcjami. Wyobraź sobie witaminę E jako strażnika komórek, który chroni je przed uszkodzeniami i pomaga im funkcjonować jak najlepiej. Jest to szczególnie ważne w miarę starzenia się, ponieważ komórki stają się bardziej podatne na zużycie i uszkodzenia.
Jedną z głównych przyczyn uszkodzeń komórkowych jest stres oksydacyjny. Wyobraź sobie, że Twoje komórki to jabłka. Jeśli pokroisz jabłko i wystawisz je na działanie powietrza, zacznie ono brązowieć. Brązowienie jest spowodowane utlenianiem - procesem podobnym do tego, który zachodzi w organizmie, gdy wolne rodniki uszkadzają komórki. Witamina E działa jak warstwa ochronna, zapobiegając „brązowieniu” i utrzymując komórki w zdrowiu.
Ten efekt ochronny ma daleko idące korzyści, przyczyniając się do zdrowia różnych organów i układów w Twoim ciele. Na przykład, działanie antyoksydacyjne witaminy E pomaga utrzymać zdrowe naczynia krwionośne. Wyobraź sobie swoje naczynia krwionośne jako sieć rur, które transportują krew po całym ciele. Podobnie jak rdza niszczy rury i ogranicza przepływ wody, stres oksydacyjny uszkadza naczynia krwionośne i utrudnia krążenie krwi.
Witamina E pomaga zachować drożność „rur” i ich prawidłowe funkcjonowanie, zmniejszając ryzyko chorób serca. Oprócz zdrowia sercawitamina E chroni również przed pogorszeniem funkcji poznawczych. Wyobraź sobie swój mózg jako złożony komputer. Z wiekiem „połączenia” w mózgu ulegają uszkodzeniu, co prowadzi do problemów z pamięcią i pogorszenia funkcji poznawczych. Witamina E pomaga chronić te „połączenia”, dzięki czemu mózg pozostaje bystry i funkcjonuje optymalnie.
Ponadto witamina E wspomaga zdrowie oczu. Wyobraź sobie swoje oczy jako aparaty, które rejestrują obrazy otaczającego Cię świata. Podobnie jak soczewka aparatu fotograficznego ulega zmętnieniu i zniekształceniu, tak samo soczewka w Twoim oku ulega uszkodzeniu wskutek stresu oksydacyjnego, co prowadzi do problemów ze wzrokiem. Witamina E działa jak środek do czyszczenia soczewek, chroniąc oczy i zapewniając dobry wzrok.
Chroniąc komórki i wspomagając ich optymalne funkcjonowanie, witamina E pomaga seniorom zachować niezależność i dobrą jakość życia w miarę starzenia się. To tak, jakbyś dawał swojemu ciału narzędzia, których potrzebuje, żeby zachować młodość oraz cieszyć się pełnym i aktywnym życiem.
Dlaczego wiele osób nie otrzymuje wystarczającej ilości witaminy E wyłącznie z pożywienia?
Najlepszym sposobem na dostarczenie organizmowi dziennej dawki witaminy E jest zdrowa dieta. Jednak wiele osób nie dostarcza sobie wystarczającej ilości witaminy E z samej diety. Dzieje się tak, ponieważ typowa dieta zachodnia jest bogata w kwasy tłuszczowe omega-6, które zwiększają zapotrzebowanie organizmu na witaminę E. Dlatego też przyjmowanie suplementów witaminy E jest korzystne w przeciwdziałaniu skutkom stresu oksydacyjnego.
Jeśli przez około trzy lata utrzymasz spożycie LA poniżej 5 gramów dziennie, może się okazać, że nie będziesz już musiał regularnie przyjmować suplementów witaminy E lub będziesz ich potrzebował tylko sporadycznie. A jeśli zjesz posiłek obfity w LA, zażycie kapsułki z witaminą E pomoże ochronić organizm przed skutkami spożycia tego konkretnego posiłku.
Gdy poziom LA będzie niższy, będziesz potrzebować jedynie około 2 miligramów (mg) witaminy E na każdy gram spożytego LA. Zalecane dzienne spożycie LA, wynoszące co najwyżej 5 gramów, przekłada się na około 10 mg witaminy E dziennie, co jest stosunkowo niewielką ilością. Ponieważ witamina E rozpuszcza się w tłuszczach, jest magazynowana w tkance tłuszczowej przez pewien czas, zapewniając długotrwałe korzyści. W celu poprawy wchłaniania, najlepiej przyjmować witaminę E w połączeniu z tłuszczem z dobrego źródła, np. olejem kokosowym.
Chociaż witamina E przynosi wiele korzyści zdrowotnych, jej nadmierne spożycie niesie ze sobą pewne ryzyko. Duże dawki witaminy E zwiększają ryzyko krwawienia i kolidują ze stosowaniem niektórych leków. Dlatego należy przestrzegać zalecanego dawkowania i skonsultować się z lekarzem w przypadku jakichkolwiek interakcji z obecnie przyjmowanymi lekami.
Jak wybrać wysokiej jakości suplement witaminy E?
Wybierając suplement witaminy E, ważne jest, aby wybrać formę naturalną, gdyż wersje syntetyczne są mniej skuteczne, a nawet mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia. Syntetyczną witaminę E często określa się jako „octan alfa-tokoferolu”, przy czym słowo „octan” wskazuje na jej syntetyczną naturę. Ponadto wiele syntetycznych suplementów witaminy E ma charakter „racemiczny”, co oznacza, że zawierają zarówno korzystne, jak i nieskuteczne izomery.
Tylko izomer „D” przynosi korzyści zdrowotne, natomiast izomer „L” nie ma takich właściwości. Syntetyczne suplementy witaminy E są zazwyczaj mniej skuteczne niż naturalne odpowiedniki. Dzieje się tak, ponieważ często zawierają one mieszankę obu izomerów, przy czym nieskuteczny izomer „L” zmniejsza potencjał preparatu, rozcieńczając korzystny izomer „D”. Ponadto forma estrowa witaminy E stosowana w niektórych suplementach syntetycznych jest mniej skuteczna niż naturalna witamina E.
Jeśli chcesz mieć pewność, że przyjmujesz naturalny i skuteczny suplement witaminy E, szukaj na etykiecie oznaczenia „d-alfa-tokoferol”, które oznacza czysty i korzystny izomer „D”. Unikaj suplementów z oznaczeniem „dl-alfa-tokoferol”, gdyż wskazuje to na ich syntetyczną postać.
Jeśli chcesz uzyskać optymalne korzyści, wybierz suplement zawierający pełne spektrum izomerów witaminy E, w tym tokotrienole (beta, gamma i delta) w ich skutecznych formach „D”. Te różne formy witaminy E działają synergicznie, zapewniając szerszy zakres korzyści zdrowotnych.
Polecam poszukać suplementu diety zawierającego wszystkie osiem form witaminy E, który nie zawiera soi, oleju sojowego ani składników modyfikowanych genetycznie (GMO). Najczęściej występujące w suplementach składniki genetycznie modyfikowane pochodzą z kukurydzy, soi lub nasion bawełny. Wybierając czyste, naturalne źródło, masz pewność, że otrzymujesz suplement witaminy E najwyższej jakości, jaki jest możliwy.
Witamina E jest silnym przeciwutleniaczem, który znacząco wzmacnia odporność komórkową, zwłaszcza u osób starszych. Włączając do swojej diety zdrowe produkty bogate w witaminę E, wzmacniasz swój układ odpornościowy, zmniejszasz ryzyko infekcji i poprawiasz ogólny stan zdrowia. Pamiętaj, że silny układ odpornościowy to jedna z najlepszych metod obrony przed chorobami i klucz do długiego i zdrowego życia.
🔍Źródła i odniesienia
- Nature Medicine, Volume 25, Pages 1822–1832 (2019)
- Nutrients 2020, 12(1), 236
- Redox Experimental Medicine, Volume 2023, Issue 1, November 3, 2023
- Immunol Rev. 2005 Jun;205(1):269-84
- The American Journal of Clinical Nutrition, Volume 52, Issue 3, September 1990, Pages 557-563
- Cureus. 2023 Nov 2;15(11):e48142
- Acta Neurobiol Exp (Wars). 2021;81(1):21-33
- Ophthalmology, Volume 120, Issue 8, 1604-1611.e4
- National Institutes of Health, Office of Dietary Supplements, Vitamin E