📝W SKRÓCIE
- Witamina D jest niezbędna do regulacji układu odpornościowego i pomaga w leczeniu chorób autoimmunologicznych, takich jak autoimmunologiczne zapalenie tarczycy (choroba Hashimoto), poprzez hamowanie cytokin prozapalnych i zmniejszenie ilości przeciwciał przeciwko peroksydazie tarczycowej
- Optymalny poziom witaminy D pomaga poprawić funkcjonowanie tarczycy poprzez obniżenie poziomu TSH i zwiększenie poziomu FT3 i FT4, przy czym aktywna witamina D (kalcytriol) jest skuteczniejsza niż inne suplementy witaminy D
- Niski poziom witaminy D wiąże się ze zwiększonym ryzykiem chorób autoimmunologicznych tarczycy, działając jako immunomodulator, równoważąc komórki prozapalne i przeciwzapalne
- Witamina D wykazała obiecujące właściwości w zakresie zmniejszania aktywności choroby i poprawy wyników leczenia chorób tarczycy o podłożu autoimmunologicznym poprzez wzmocnienie wrodzonej odpowiedzi immunologicznej
- Pomimo pewnych sprzecznych wyników, potencjał witaminy D w leczeniu chorób autoimmunologicznych jest obiecujący i oferuje nieinwazyjną strategię łagodzenia skutków takich schorzeń jak choroba Hashimoto
🩺Według dr. Mercoli
Choroba Hashimoto (HT), znana również jako autoimmunologiczne zapalenie tarczycy, jest chorobą autoimmunologiczną, w której układ odpornościowy atakuje tarczycę, co prowadzi do zmniejszonej produkcji hormonów (niedoczynności tarczycy). Oznacza to, że organizm ma trudności z regulacją metabolizmu, co powoduje szereg objawów, w tym ciągłe zmęczenie, niewyjaśniony przyrost masy ciała, nadwrażliwość na zimno i depresję.
Bez odpowiedniego leczenia choroba może rozwinąć się w niedoczynność tarczycy, co poważnie odbije się na poziomie energii i ogólnym stanie zdrowia.
Badania opublikowane w czasopiśmie Journal of International Medical Research szacują, że zapadalność na chorobę Hashimoto wynosi od 0,3 do 1,5 na 1000 osób rocznie. Ta choroba autoimmunologiczna jest od pięciu do dziesięciu razy częstsza u kobiet niż u mężczyzn. Zrozumienie tych statystyk ujawnia rosnące obawy i potrzebę skutecznych strategii zarządzania.
Jedną ze strategii, którą polecam, jest optymalizacja poziomu witaminy D. Najnowsze badania opublikowane w czasopiśmie Journal of Clinical Pharmacy and Therapeutics wskazują, że niedobór witaminy D wiąże się z rozwojem choroby Hashimoto oraz obniżoną funkcją tarczycy. Dostarczanie odpowiedniej ilości tego składnika odżywczego pomaga zapobiegać niedoczynności tarczycy i ją leczyć, zwłaszcza u osób cierpiących na chorobę Hashimoto.
Zrozumienie choroby Hashimoto — przyczyny i diagnoza
Autoimmunologiczne zapalenie tarczycy (chorobę Hashimoto) diagnozuje się głównie na podstawie wykrycia obecności określonych autoprzeciwciał — przeciwciał, które łączą się z własnymi tkankami i narządami organizmu — skierowanych przeciwko białkom tarczycy. Te autoprzeciwciała, a zwłaszcza przeciwko peroksydazie tarczycowej (TPO) i tyreoglobulinie (Tg), są kluczowymi markerami choroby.
Oprócz dysfunkcji tarczycy, ta choroba autoimmunologiczna może prowadzić do takich powikłań, jak choroby serca, zaburzenia psychiczne i niepłodność. Przewlekły stan zapalny wywołany tą chorobą zwiększa również ryzyko wystąpienia innych chorób autoimmunologicznych.
Przyczyny choroby Hashimoto są złożone i obejmują kombinację predyspozycji genetycznych i czynników środowiskowych. Czynniki genetyczne obejmują specyficzne polimorfizmy w receptorze witaminy D, które wpływają na sposób przetwarzania witaminy D przez organizm. Istotną rolę odgrywają również czynniki środowiskowe, takie jak nadmierne spożycie jodu, niedobór selenu i infekcje wirusowe.
Ponadto stwierdzono, że niedobór witaminy D jest czynnikiem zwiększającym ryzyko wystąpienia tej choroby, gdyż zaburza regulację układu odpornościowego i nasila reakcje autoimmunologiczne.
Kiedy te podstawowe czynniki wystąpią, dochodzi do ataku autoimmunologicznego na tarczycę. Układ odpornościowy błędnie identyfikuje białka tarczycy jako obce substancje, co powoduje produkcję autoprzeciwciał. Ta odpowiedź immunologiczna powoduje przewlekły stan zapalny i stopniowe niszczenie tkanki tarczycy, co ostatecznie prowadzi do niedoczynności tarczycy.
Niezdolność tarczycy do wytwarzania odpowiedniej ilości hormonów zaburza procesy metaboliczne organizmu, co powoduje takie objawy, jak zmęczenie, przyrost masy ciała i depresja.
Konwencjonalne metody leczenia często koncentrują się na hormonalnej terapii zastępczej, która może pomóc w łagodzeniu objawów, ale nie usuwa pierwotnej przyczyny reakcji autoimmunologicznej. Jednak podejście to może powodować skutki uboczne, takie jak przyrost masy ciała, wahania nastroju i utrata gęstości kości, przez co nie jest ono najlepszym rozwiązaniem w przypadku długotrwałego leczenia.
Diagnozowanie choroby Hashimoto może być trudne ze względu na zmienność objawów i ich nakładanie się z objawami innych chorób. Standardowe testy mierzą poziom hormonu tyreotropowego (TSH) i hormonów tarczycy, ale wyniki nie zawsze odzwierciedlają obecność autoprzeciwciał. W rezultacie u niektórych pacjentów diagnozę stawia się dopiero po wystąpieniu znacznego uszkodzenia tarczycy, co komplikuje leczenie.
Co więcej, obecność autoprzeciwciał nie zawsze koreluje z objawami klinicznymi, co prowadzi do błędnej diagnozy lub opóźnionego rozpoznania. W wyniku tej rozbieżności u pacjentów pojawiają się objawy bez wyraźnych laboratoryjnych dowodów na dysfunkcję tarczycy, co utrudnia lekarzom wdrożenie odpowiedniego leczenia.
Nowe spojrzenie na rolę witaminy D w leczeniu choroby Hashimoto
Najnowsze badanie opublikowane w czasopiśmie Life (Basel) skupiło się na wpływie witaminy D na układ odpornościowy, ze szczególnym uwzględnieniem osób cierpiących na chorobę Hashimoto. Badanie miało na celu ustalenie, czy utrzymanie optymalnego poziomu witaminy D może złagodzić objawy i zmniejszyć reakcję autoimmunologiczną związaną z HT.
W badaniu wzięła udział zróżnicowana grupa uczestników, obejmująca zarówno pacjentów z nadciśnieniem tętniczym, jak i określoną kohortę osób starszych, których średnia wieku wynosiła 82 lata. Monitorując te grupy, naukowcy chcieli ocenić skuteczność suplementacji witaminą D w poprawie funkcji odpornościowych i zdrowia tarczycy.
Wyniki ich badań wykazały, że odpowiednia podaż witaminy D odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu równowagi immunologicznej i znacząco łagodzi objawy nadciśnienia tętniczego poprzez obniżenie poziomu substancji prozapalnych i autoprzeciwciał.
Jednym z najważniejszych odkryć było 20% obniżenie podwyższonego poziomu przeciwciał przeciwko peroksydazie tarczycowej (TPO) po kilku miesiącach suplementacji witaminą D. Przeciwciała te są kluczowymi wskaźnikami aktywności HT, a ich obniżenie oznacza znaczącą poprawę obrazu klinicznego choroby. To obniżenie podkreśla potencjał witaminy D w zakresie bezpośredniego wpływu na procesy autoimmunologiczne, które powodują HT.
Ponadto badanie wykazało wyraźny związek między niedoborem witaminy D i zwiększoną aktywnością autoimmunologiczną przeciwko tarczycy we wszystkich grupach wiekowych. U uczestników z niższym poziomem witaminy D stale obserwowano wyższy poziom autoprzeciwciał, co wskazuje, że utrzymanie odpowiedniego poziomu witaminy D jest niezbędne do skutecznego leczenia nadciśnienia tętniczego.
Poprawę poziomu przeciwciał anty-TPO zaobserwowano już po kilku miesiącach konsekwentnego przyjmowania witaminy D w dawkach od 1200 do 4000 IU na dobę. Tego typu odkrycia są obiecujące, gdyż wskazują na wykonalną i nieinwazyjną strategię łagodzenia skutków choroby Hashimoto.
Najbardziej widoczne korzyści zaobserwowano u uczestników płci żeńskiej, u których ogólnie stwierdzono niższy poziom witaminy D w porównaniu do mężczyzn. Ta specyficzna dla płci odpowiedź wskazuje, że kobiety z nadciśnieniem tętniczym mogłyby szczególnie skorzystać z ukierunkowanej suplementacji witaminą D, co stanowiłoby odpowiedź na pilną potrzebę tej wrażliwej grupy. Dostosowanie spożycia witaminy D do indywidualnych potrzeb może zwiększyć skuteczność strategii leczenia HT.
Mechanizmy biologiczne leżące u podstaw tych ulepszeń są wielopłaszczyznowe. Witamina D hamuje wydzielanie cytokin prozapalnych, czyli substancji wywołujących stany zapalne i nasilających reakcje autoimmunologiczne. W ten sposób witamina D pomaga przestawić układ odpornościowy ze stanu prozapalnego na bardziej zrównoważony, zmniejszając prawdopodobieństwo wystąpienia nadmiernej reakcji układu odpornościowego, która przyczynia się do HT.
Ponadto witamina D moduluje aktywność różnych komórek układu odpornościowego, w tym limfocytów T, limfocytów B i komórek dendrytycznych. Modulacja ta jest kluczowa dla utrzymania równowagi immunologicznej i zapobiegania przypadkowemu atakowaniu tarczycy przez układ odpornościowy.
Witamina D przywraca również równowagę pomiędzy limfocytami pomocniczymi Th17, które powodują stany zapalne, a limfocytami T regulatorowymi, które pomagają kontrolować reakcje immunologiczne. Tego typu przywrócenie pomaga w dalszym zmniejszaniu patologicznych reakcji związanych z HT.
„Niniejszy przegląd podkreśla znaczenie mikroskładników odżywczych dla układu odpornościowego, zwłaszcza witaminy D. Prawidłowa i zbilansowana dieta dostarcza organizmowi ludzkiemu niezbędnych cząsteczek, które są źródłem energii i wspomagają mechanizmy obronne, np. witaminy D. Witamina D oddziałuje bezpośrednio na epigenom, regulując czynniki transkrypcyjne i przebudowując chromatynę, co wspomaga ważne reakcje na zdarzenia niepożądane.
W związku z tym witaminę D nazywa się „sprzymierzeńcem układu odpornościowego”. Odpowiednia podaż witaminy D wspomaga reakcje na choroby układu sercowo-naczyniowego, kostnego, mózgu, stany zapalne i choroby autoimmunologiczne, w tym HT – podsumowują badacze.
Witamina D wspomaga zdrowie tarczycy
Podobna analiza, której wyniki opublikowano w czasopiśmie Medicine, połączyła dane z 12 różnych badań, obejmujących łącznie 862 osoby z HT, aby uzyskać wyraźniejszy obraz roli witaminy D w leczeniu tej choroby i jej wpływu na zdrowie tarczycy.
W badaniach wzięli udział pacjenci ze zdiagnozowanym autoimmunologicznym zapaleniem tarczycy (chorobą Hashimoto). Naukowcy chcieli sprawdzić, czy przyjmowanie suplementów witaminy D może obniżyć poziom szkodliwych przeciwciał i poprawić funkcjonowanie tarczycy. Wyniki okazały się obiecujące — przyjmowanie witaminy D znacząco obniżyło poziom przeciwciał przeciwko peroksydazie tarczycowej (TPO-Ab) i przeciwciał przeciwko tyreoglobulinie (TG-Ab), które są markerami wskazującymi na aktywność choroby.
Jednym z najważniejszych wyników było to, że witamina D nie tylko obniżyła poziom przeciwciał, ale także poprawiła ogólną funkcję tarczycy. Badanie wykazało, że witamina D obniża poziom hormonu tyreotropowego (TSH) i zwiększa poziom wolnej trójjodotyroniny (FT3) i wolnej tyroksyny (FT4). TSH to hormon, który pobudza tarczycę do produkcji większej ilości hormonów, dlatego niższy poziom TSH wskazuje, że tarczyca funkcjonuje lepiej samodzielnie.
Szybkość poprawy była znacząca, zaobserwowano znaczącą redukcję miana przeciwciał TPO-Ab i TG-Ab u pacjentów przyjmujących suplementy witaminy D. Oznacza to, że ilość przeciwciał atakujących tarczycę uległa zmniejszeniu, co pomaga ograniczyć uszkodzenia tarczycy i pozwala jej funkcjonować skuteczniej.
Innym ważnym czynnikiem w tych badaniach jest rodzaj stosowanego suplementu witaminy D. Badanie wykazało, że aktywna witamina D, znana jako kalcytriol, jest skuteczniejsza w obniżaniu poziomu przeciwciał w porównaniu do suplementów witaminy D2 lub D3. Kalcytriol to forma witaminy D, którą organizm wytwarza naturalnie, np. pod wpływem promieni słonecznych. Jego bezpośrednie przyjmowanie przynosi szybsze i bardziej widoczne korzyści.
Kolejnym ważnym czynnikiem był czas suplementacji. U pacjentów przyjmujących witaminę D przez ponad 12 tygodni zaobserwowano większą poprawę funkcji tarczycy. Dłuższy czas trwania leczenia doprowadził do większej redukcji poziomu przeciwciał i bardziej znaczącego wzrostu poziomu FT3 i FT4. Zasadniczo im dłużej pacjenci przyjmowali witaminę D, tym większa była poprawa funkcji tarczycy.
Witamina D odgrywa kluczową rolę w autoimmunologicznych chorobach tarczycy
Niedawno opublikowany przegląd w czasopiśmie Journal of Clinical Medicine wykazał również, że oprócz choroby Hashimoto witamina D wpływa na inne autoimmunologiczne choroby tarczycy, w tym chorobę Gravesa-Basedowa i poporodowe zapalenie tarczycy (PPT). Wyniki badania ujawniły istotną korelację między niedoborem witaminy D i częstością występowania tych autoimmunologicznych chorób tarczycy.
Jednym z najważniejszych odkryć było to, że u osób z niższym poziomem witaminy D częściej występowały choroby autoimmunologiczne tarczycy. Co więcej, u osób znajdujących się w najniższym kwartylu poziomu witaminy D stwierdzono najwyższy poziom przeciwciał przeciwko peroksydazie tarczycowej, która jest wskaźnikiem dysfunkcji tarczycy. Sugeruje to, że niedobór witaminy D może powodować, że układ odpornościowy organizmu błędnie atakuje tarczycę.
Ponadto badanie wykazało, że witamina D działa jako immunomodulator, co oznacza, że pomaga regulować odpowiedź układu odpornościowego. Witamina D równoważy komórki prozapalne i przeciwzapalne, dzięki czemu układ odpornościowy nie reaguje nadmiernie i nie powoduje niepotrzebnych uszkodzeń tarczycy. Takie zrównoważenie jest kluczowe w zapobieganiu nadmiernej odpowiedzi immunologicznej obserwowanej w chorobach autoimmunologicznych tarczycy.
Wykazano, że optymalizacja poziomu witaminy D zmniejsza aktywność choroby u pacjentów cierpiących na autoimmunologiczne choroby tarczycy. U uczestników badania przyjmujących suplementy witaminy D zaobserwowano niższy poziom przeciwciał przeciwtarczycowych, które są markerami aktywności choroby. To obniżenie wskazuje, że witamina D pomaga łagodzić atak autoimmunologiczny na tarczycę, tym samym poprawiając funkcjonowanie tarczycy i zmniejszając objawy związane z tymi schorzeniami.
Mechanizmy biologiczne odpowiedzialne za działanie witaminy D obejmują jej rolę w układzie odpornościowym. Witamina D wzmacnia wrodzoną odpowiedź immunologiczną, która stanowi pierwszą linię obrony organizmu przed infekcjami. Wpływa również na odpowiedź immunologiczną organizmu poprzez regulację limfocytów T i B, które odgrywają kluczową rolę w zwalczaniu konkretnych zagrożeń. Modulując działanie komórek układu odpornościowego, witamina D pomaga utrzymać równowagę układu odpornościowego, zapobiegając jego nadmiernej reakcji i wywoływaniu reakcji autoimmunologicznych.
Ponadto witamina D zmniejsza produkcję niektórych cytokin, czyli białek sygnalizujących stan zapalny w organizmie. Wysoki poziom cytokin prozapalnych wiąże się ze zwiększonym stanem zapalnym i aktywnością autoimmunologiczną. Witamina D zmniejsza ilość tych cytokin, pomagając zmniejszyć stan zapalny i chroniąc w ten sposób tarczycę przed atakami ze strony układu odpornościowego.
Dodatkowe zalecenia dotyczące zapobiegania chorobie Hashimoto
Aby wyeliminować przyczynę choroby Hashimoto, należy zastosować strategiczne podejście mające na celu optymalizację poziomu witaminy D i ograniczenie czynników zaostrzających reakcję autoimmunologiczną. Oto cztery dodatkowe strategie, które pomogą Ci skutecznie radzić sobie z objawami choroby Hashimoto i je łagodzić:
• Zoptymalizuj poziom witaminy D — zapewnienie odpowiedniej podaży witaminy D jest kluczowe dla poprawy obrazu klinicznego i objawów choroby Hashimoto. Staraj się utrzymywać stężenie witaminy D we krwi w przedziale 60–80 ng/ml (150–200 nmol/l), przy czym dolną granicę wystarczalności stanowi wartość 40 ng/ml.
Chociaż możesz włączyć do swojej diety produkty bogate w witaminę D, takie jak dziki łosoś alaskański, które wspomagają zdrowie tarczycy, najlepszym sposobem na optymalizację poziomu witaminy D jest codzienne spędzanie od 20 do 25 minut na bezpośrednim świetle słonecznym, najlepiej w okolicach południa, kiedy promienie UVB są najskuteczniejsze.
To naturalne podejście pomaga organizmowi produkować aktywną formę witaminy D (kalcytriol), która okazuje się skuteczniejsza od innych związków witaminy D.
Istnieje jednak jedno ważne zastrzeżenie — jeśli nadal spożywasz oleje roślinne i żywność wysoko przetworzoną, najlepiej unikać intensywnych promieni słonecznych, zwłaszcza w południe lub tuż po nim. Oleje roślinne zawierają dużo kwasu linolowego (LA), który jest najbardziej szkodliwym składnikiem diety i pozostaje w skórze; utlenia się pod wpływem intensywnego światła słonecznego i powoduje oparzenia słoneczne.
Dlatego dopóki nie wyeliminujesz olejów roślinnych ze swojej diety na sześć miesięcy, polecam wychodzenie na zewnątrz tylko wczesnym rankiem lub późnym popołudniem, gdy promienie słoneczne nie są tak intensywne.
Jeśli mieszkasz na obszarze, w którym ekspozycja na słońce jest ograniczona, rozważ przyjmowanie wysokiej jakości suplementów witaminy D3, aby osiągnąć optymalny poziom witaminy D we krwi. Zalecam również regularne badanie poziomu witaminy D, aby mieć pewność, że mieści się on w optymalnym zakresie.
• Zmniejsz spożycie kwasu linolowego — wysokie spożycie kwasu linolowego przyczynia się do stanu zapalnego i pogorszenia chorób autoimmunologicznych, takich jak choroba Hashimoto. Aby temu zaradzić, radzę ograniczyć spożycie LA do 5 gramów dziennie lub mniej.
Powinieneś również wybierać zdrowe tłuszcze. Zamiast olejów roślinnych wybieraj łój, masło klarowane (ghee) lub masło z mleka krów karmionych trawą. Te alternatywy charakteryzują się korzystniejszym profilem kwasów tłuszczowych, który wspomaga zdrowie metaboliczne i zmniejsza stany zapalne.
• Chroń swoją skórę — najlepiej jest wystawiać skórę na intensywne działanie promieni słonecznych przez około godzinę. Jeśli jednak planujesz przebywać na słońcu dłużej, stosuj naturalny filtr przeciwsłoneczny na bazie minerałów. Stopniowo zwiększaj tolerancję skóry na światło słoneczne, aby zapobiec poparzeniom i zapewnić sobie bezpieczną ekspozycję.
• Stosuj błękit metylenowy — jako alternatywę dla uziemienia, które nie jest zalecane w Ameryce Północnej, chyba że jest wykonywane w niezanieczyszczonym środowisku, takim jak ocean, błękit metylenowy wspomaga produkcję energii komórkowej i redukuje stres redukcyjny.
Błękit metylenowy jest prekursorem hydroksychlorochiny i chlorochiny, a także fascynującym związkiem o szerokim spektrum korzyści zdrowotnych. Najbardziej zauważalnym efektem jest zmiana sposobu wytwarzania energii przez komórki. Działa głównie poprzez interakcję z mitochondrialnym łańcuchem transportu elektronów, który odgrywa kluczową rolę w wytwarzaniu energii komórkowej.
Należy pamiętać, aby stosować farmaceutyczny błękit metylenowy w formie kapsułek lub tabletek i ściśle przestrzegać zaleceń lekarza. Aby mieć pewność czystości i jakości, kupuj leki w renomowanej aptece zajmującej się produkcją leków recepturowych.
Średnia dawka błękitu metylenowego stosowana u większości dorosłych w celu redukcji lub wyeliminowania stresu redukcyjnego wynosi od 3 do 5 miligramów raz dziennie. Należy przestrzegać podanego dawkowania, chyba że lekarz zaleci inaczej.
Choroba Hashimoto jest problemem obejmującym cały organizm i jest objawem walki ogólnoustrojowej. Oprócz niedostatecznego poziomu witaminy D, na funkcjonowanie tarczycy i zwiększenie ryzyka wystąpienia choroby Hashimoto wpływają również inne czynniki, m.in. zły stan jelit, przewlekły stres i narażenie na toksyny środowiskowe.
