📝 W SKRÓCIE:
- Badania wskazują, że „prawidłowy” poziom witaminy B12 jest niewystarczający dla optymalnego zdrowia mózgu, zwłaszcza u osób starszych, mimo że przekracza standardowy próg medyczny
- Witamina B12 pomaga nerwom prawidłowo funkcjonować, chroniąc je specjalną powłoką, dzięki której sygnały nerwowe mogą szybko docierać do celu
- Badanie przeprowadzone wśród zdrowych starszych osób wykazało, że niższy poziom witaminy B12, nawet mieszczący się w „normie”, wiązał się z wolniejszym myśleniem i opóźnieniem sygnalizacji nerwowej
- Do objawów niedoboru witaminy B12 należą: mgła mózgowa, problemy z pamięcią, mrowienie w dłoniach i stopach oraz wahania nastroju; objawy te często rozwijają się stopniowo
- Bogate źródła witaminy B12 to ekologiczne mięso, jaja i nabiał; suplementacja jest często konieczna w przypadku wegan, osób starszych lub przyjmujących niektóre leki, takie jak metformina
🩺Według dr. Mercoli
Możesz myśleć, że skoro lekarz stwierdza, że poziom witaminy B12 jest „w normie”, to Twój mózg jest zdrowy i bezpieczny. A co jeśli nawet „prawidłowe” poziomy mogą nie być wystarczające, aby zapobiegać problemom z myśleniem lub pamięcią? Nowe badania zmieniają sytuację, pokazując, że to, co „normalne”, może nie wystarczyć.
Witamina B12 to składnik odżywczy, którego organizm potrzebuje, aby krew krążyła prawidłowo, a mózg funkcjonował sprawnie. Można ją uzyskać z takich produktów jak ekologiczne mięso, jaja i nabiał. Działa ona jak zastrzyk energii dla nerwów i komórek. W miarę starzenia się mózg potrzebuje witaminy B12, aby zachować szybkość i jasność umysłu.
Jednak niedawno przeprowadzone badanie z udziałem zdrowych osób starszych wykazało, że nawet jeśli poziom witaminy B12 nie jest zbyt niski, może on nadal wpływać na funkcjonowanie mózgu. Przyjrzyjmy się bliżej odkryciom z tego badania, temu w jaki sposób witamina B12 sprawia, że mózg pracuje sprawnie, oraz prostym sposobom na ochronę umysłu w miarę starzenia się.
Dlaczego witamina B12 jest najlepszym przyjacielem Twojego mózgu?
Witamina B12 ma ogromny wpływ na zdrowie mózgu. To jak klucz do wyzwolenia energii w Twoim organizmie. Pomaga komórkom budować DNA — można je porównać do instrukcji obsługi organizmu — i otacza nerwy warstwą ochronną, działając jak izolacja na przewodach elektrycznych. Dzięki temu sygnały nerwowe przesyłane są szybko i sprawnie. A co się stanie, jeśli nie będziesz spożywać wystarczającej ilości witaminy B12? To tak, jakby przewody się przetarły — sygnały zwalniają i możesz to odczuć w rękach, nogach, a nawet w pamięci.
• Jak witamina B12 wpływa na mózg? Potrzebujesz witaminy B12, aby zachować zdrowe nerwy i sprawność umysłu. Tworzy warstwę ochronną zwaną mieliną wokół nerwów. Powłoka ta gwarantuje, że sygnały bez przeszkód przemieszczają się z jednej części mózgu do drugiej. Bez wystarczającej ilości witaminy B12 powłoka ta ulega zniszczeniu, a mózg nie pracuje tak sprawnie, jak powinien.
• Co się dzieje, gdy poziom witaminy B12 jest zbyt niski? Jeśli poziom witaminy B12 spada, odczuwają to Twoje nerwy i mózg. Możesz odczuwać mrowienie w dłoniach i stopach, czuć się słabszy niż zwykle lub mieć trudności z zapamiętywaniem rzeczy. To jak z telefonem ze słabym sygnałem — wiadomości nie docierają szybko i wyraźnie. Niski poziom witaminy B12 może nawet wpływać na nastrój, powodując przygnębienie i zdenerwowanie. A najtrudniejsza część? Zmiany te następują powoli.
• Czy „prawidłowy” poziom witaminy B12 jest wystarczający? Lekarze zazwyczaj określają poziom witaminy B12 jako „prawidłowy”, jeśli wynosi on powyżej 148 pmol/l — jest to wartość mierzona we krwi. Wartość ta opiera się na przeciętnym poziomie aktywności większości ludzi i niekoniecznie uwzględnia to, co utrzymuje mózg w najlepszej kondycji. To tak, jakbyś powiedział, że samochód jest OK, dopóki odpala — ale czy jeździ płynnie? Badanie opublikowane w czasopiśmie Annals of Neurology wskazuje, że w przypadku osób starszych „normalny” stan nie gwarantuje optymalnego zdrowia mózgu.
• Czy powinieneś przemyśleć na nowo pojęcie „prawidłowego poziomu”? Oto najważniejsze pytanie: co jeśli „prawidłowy” poziom witaminy B12 okaże się niewystarczający, gdy się starzejesz? Nawet jeśli poziom witaminy B12 nie jest niebezpiecznie niski, może on nie chronić w pełni mózgu przed spowolnieniem lub wyczerpaniem. Można to porównać do posiadania takiej ilości benzyny, która ledwo wystarcza, aby dojechać do następnej stacji — dotrzesz tam, ale nie będzie to najspokojniejsza podróż.
Co naukowcy odkryli na temat witaminy B12 i funkcji mózgu?
Naukowcy przebadali 231 zdrowych osób starszych, w wieku średnio 71 lat, aby dowiedzieć się, jak witamina B12 wpływa na mózg. Nie były to osoby z widocznym niedoborem witaminy B12 — jej średni poziom wynosił 414,8 pmol/l, znacznie powyżej dolnej granicy normy. Naukowcy zastosowali jednak pewne sposoby, aby zbadać stan zdrowia mózgu. Przetestowali, jak szybko sygnały przemieszczają się z oczu do mózgu, jak szybko dorośli radzą sobie z zadaniami myślowymi, a także wykorzystali skany MRI, aby zobaczyć jak wygląda ich mózg.
• Co znaleźli? Niższe poziomy witaminy B12 — nawet jeśli nadal pozostawały „w normie” — były powiązane z:
◦Wolniejszym przewodnictwem nerwowym, co jest podobne do wolnego połączenia internetowego.
◦Wolniejsze myślenie, zwłaszcza w miarę starzenia się.
◦Więcej zmian widocznych na skanach mózgu, wskazujących na możliwe uszkodzenia lub starzenie się. Te zmiany są niczym ślady zadrapań na okablowaniu mózgu, świadczą o jego zużyciu i uszkodzeniu.
• Na czym polega różnica między aktywną a... nieaktywną formą witaminy B12? Witamina B12 ma dwie formy. Forma „aktywna” działa jak pracownik, który naprawia Twoje nerwy i utrzymuje Twój umysł w dobrej kondycji. „Nieaktywna” forma jest jak pracownik, który drzemie — jest, ale nie pomaga. Badanie wykazało, że zbyt duża ilość nieaktywnej formy witaminy B12 może w rzeczywistości sygnalizować problem, nawet jeśli ogólny poziom witaminy B12 wydaje się być w porządku.
Jak zadbać o dobry stan mózgu dzięki witaminie B12?
Co to dla Ciebie oznacza? Jeśli wykonano Ci badanie krwi, możesz zobaczyć wynik witaminy B12 wynoszący 300 lub 400 pmol/l. Jest to poziom powyżej dolnej granicy normy, ale badania wskazują, że jest niewystarczający, aby utrzymać mózg w szczytowej formie w miarę starzenia się. Możesz czuć się nieco otępiały, więcej czasu Ci zajmnie przypominanie sobie imion lub zauważysz, że Twoje myślenie jest powolne. Mogą to być oznaki, że Twój mózg potrzebuje więcej witaminy B12.
• Na jakie znaki należy zwracać uwagę? Twój mózg może zwolnić, jeśli poziom witaminy B12 jest zbyt niski. Zwróć uwagę na:
◦Uczucie zamglenia lub spowolnienia, jakby myśli utknęły w jednym miejscu.
◦Trudności z zapamiętaniem imion i drobnych szczegółów.
◦Mrowienie w dłoniach lub stopach.
◦Wahania nastroju, np. przygnębienie lub nerwowość.
Te sygnały są zazwyczaj ciche, więc zwróć na nie uwagę, ponieważ mogą oznaczać, że Twój mózg potrzebuje większej dawki witaminy B12. Nie wiesz, na czym stoisz? Porozmawiaj ze swoim lekarzem — może on sprawdzić poziom witamin i hormonów.
• Jak odczytać poziom witaminy B12? Poziom witaminy B12 można sprawdzić w badaniu krwi, którego wynik jest liczbowy np. 300 pmol/l. Dolna granica normy wynosi 148 pmol/l, ale badanie sugeruje, że dla zdrowia mózgu potrzebne są większe ilości, zwłaszcza u osób starszych.
Jak zwiększyć poziom witaminy B12?
Oto proste wskazówki pozwalające zoptymalizować poziom witaminy B12:
1. Spożywaj produkty bogate w witaminę B12, takie jak ekologiczne mięso, jaja i nabiał.
2. Rozważ suplementację — Jeśli jesteś weganinem lub Twój organizm ma problemy z wchłanianiem witaminy B12, suplementacja może być najlepszym rozwiązaniem. Suplementy witaminy B12 podawane doustnie lub domięśniowo pomagają przywrócić odpowiedni poziom witaminy B12, w zależności od stopnia niedoboru.
Suplementacja doustna jest na ogół skuteczna w przypadku niedoborów o nasileniu łagodnym do umiarkowanego, przy dawkach wynoszących od 1000 do 2000 mikrogramów dziennie. Zastrzyki domięśniowe, podawane zazwyczaj raz w miesiącu, są bardziej odpowiednie dla pacjentów z ciężkim niedoborem lub zaburzeniami wchłaniania.
3. Sprawdź poziom witaminy B12 — Poproś lekarza o skierowanie na badania, zwłaszcza jeśli masz ponad 50 lat lub źle się czujesz. Rutynowe badania krwi wykonywane co sześć do dwunastu miesięcy pozwalają na wczesną interwencję mającą na celu utrzymanie odpowiedniego poziomu witaminy B12.
4. Sprawdź jakie leki stosujesz — Niektóre leki, takie jak metformina, są powiązane z niedoborem witaminy B12. Pacjenci przyjmujący metforminę długotrwale powinni omówić opcje suplementacji ze swoimi lekarzami, aby ustalić najlepsze podejście w oparciu o indywidualne potrzeby i czynniki ryzyka.
Podsumowanie
Widziałeś, jaką ogromną moc ma witamina B12 we wsparciu działania Twojego mózgu. Nawet „prawidłowy” poziom tej witaminy może nie być wystarczający, aby zachować sprawność umysłu w starszym wieku. Badanie przeprowadzone wśród osób starszych wykazało, że niski poziom witaminy B12 — nawet jeśli nie jest zbyt niski — spowalnia myślenie i pozostawia ślady w mózgu. Ponadto zbyt duża ilość „nieaktywnej” formy witaminy B12 może zwiastować problemy.
Twój mózg zasługuje na coś więcej niż absolutne minimum. Spożywając produkty bogate w witaminę B12 lub przyjmując jej suplementy, przyczyniasz się do prawidłowego funkcjonowania móżgu. Sprawdź więc swój poziom witaminy B12 — spożywaj jajka lub mięso zwierząt z hodowli ekologicznej, pomyśl o suplementacji, jeśli to konieczne, i porozmawiaj z lekarzem, jeśli nie jesteś pewien poziomu witaminy B12. Twój mózg jest Twoim centrum sterowania. Daj mu wsparcie, którego potrzebuje.
Najczęściej zadawane pytania — odpowiedzi na pytania dotyczące witaminy B12
P: Jakie produkty są najlepsze pod względem witaminy B12?
O: Mięso, jaja i nabiał pochodzące od zwierząt z hodowli ekologicznych. Jeśli jesteś weganinem, rozważ suplementację.
P: Jak mogę sprawdzić, czy mam za niski poziom witaminy B12?
O: Możesz odczuwać zmęczenie, otępienie lub mrowienie w dłoniach lub stopach. Sposobem określenia poziomu tej witaminy jest badanie krwi. Zwróć uwagę na subtelne objawy, gdyż mogą one wskazywać na wczesny etap niedoboru.
P: Czy mogę przyjmować zbyt dużą dawkę witaminy B12?
O: Zwykle jest to bezpieczne — organizm wydala nadmiar substancji. Jednak bardzo wysokie poziomy mogą wskazywać na inne problemy, dlatego należy skonsultować się z lekarzem.
P: Czy powinienem przyjmować suplement witaminy B12?
A: Jeśli spożywasz produkty bogate w witaminę B12, może się okazać, że nie potrzebujesz jej suplementacji. Jeśli jednak jesteś weganinem, osobą starszą lub przyjmujesz leki takie jak metformina, suplement ten pomoże Ci zadbać o dobrą kondycję mózgu. Skonsultuj się z lekarzem, aby ustalić odpowiednią dawkę i formę suplementacji witaminą B12, dostosowaną do Twoich indywidualnych potrzeb.
P: W jaki sposób witamina B12 wspiera pracę mózgu?
O: Chroni nerwy i przyspiesza sygnały nerwowe. Niski poziom witaminy B12 spowalnia myślenie i utrudnia zapamiętywanie. Optymalny poziom witaminy B12 jest ważny dla zachowania sprawności mózgu.
